Μπορείτε.....

....εκτός από τα Εφτάνησα να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μου http://hellascafe.blogspot.com και να με βρήτε στο kondennis9@gmail.com
Θα χαρώ να σας δω.

Δευτέρα 15 Μαρτίου 2010

Στη Ζάκυνθο το Πάσχα είναι το κάτι άλλο

Η Ζάκυνθος, το φιόρο του Λεβάντε, είναι ένα ακόμη νησί προικισμένο από τη φύση με μοναδικές ομορφιές. Είναι το νησί της ποίησης και του τραγουδιού. Το Πάσχα εκεί είναι το κάτι άλλο.
.
Η Μεγάλη Βδομάδα στη Ζάκυνθο έχει έναν εντελώς δικό της χαρακτηριστικό χρώμα.
Έχει επίσης ξεχωριστό Τυπικό στις θρησκευτικές τελετές και δικά της πανάρχαια έθιμα, που οι κάτοικοί της τα σέβονται και τα τηρούν με μοναδική φροντίδα και ευλάβεια. Το Μεγαλοβδόμαδο στην Ζάκυνθο αρχίζει το Σάββατο του Λαζάρου όταν στις 11 το πρωί οι καμπάνες χτυπούν πανηγυρικά και κρεμιέται το «βαγί» σε όλα τα καμπαναριά της πόλης και των χωριών.
Την Κυριακή των Βαΐων, του «Βαγιώνε» οι «νόντσολοι», παιδιά που υπηρετούν την εκκλησία, μοιράζουν σε όλα τα σπίτια το «βαγί» που το τοποθετούν στα εικονίσματα. Το βράδυ τελείται η Ακολουθία του Νυμφίου.
Την Μεγάλη Τρίτη το βράδυ ακούγεται κατανυχτικά το τροπάριο της Κασσιανής από μελωδικές χορωδίες των ναών και ιδιαίτερα στις εκκλησίες της πόλης τονισμένο στην ζακυνθινή εκκλησιαστική μουσική όπως άλλωστε και σε όλες τις άλλες ιερές ακολουθίες.
Την Μεγάλη Πέμπτη το πρωί γίνεται ο Εσπερινός και η Θεία Λειτουργία σε όλους τους ναούς. Μετά απ’ αυτή οι καμπάνες της Ζακύνθου «χηρεύουν». Δηλαδή δεν ξαναχτυπούν μέχρι το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου. Πενθούν τα πάντα. Μαύρα λάβαρα κρεμιούνται στα μπαλκόνια των σπιτιών, οι σημαίες είναι μεσίστιες, ακόμη και η ενδυμασία, ιδιαίτερα των μεγαλυτέρων σε ηλικία Ζακυνθινών, είναι πένθιμη. Από το βράδυ αυτό οι ιδιομορφίες του ζακυνθινού εκκλησιαστικού Τυπικού είναι εντονότερες.

Ο Εσταυρωμένος βγαίνει μετά το 11ο Ευαγγέλιο ενώ το 12ο Ευαγγέλιο ψαλλόμενο και αυτό στα Ζακυνθινά αποτελεί το αποκορύφωμα της ακολουθίας Την Μεγάλη Πέμπτη το πρωί γίνεται η ακολουθία των Μεγάλων Ωρών και ακολουθεί η αποκαθήλωση. Μετά εξέρχεται ο ιερέας από το Ιερό Βήμα και λιτανεύει τον Χριστό επί του ώμου του τυλιγμένο σε λευκό σεντόνι. Σημειωτέον ότι στη Ζάκυνθο χρησιμοποιείται αμφιπρόσωπη ξυλόγλυπτη αγιογραφία του νεκρού Χριστού που ονομάζεται «αμνός».
Στις δύο το μεσημέρι γίνεται η μοναδική στην Ορθοδοξία λιτανεία του Εσταυρωμένου στους δρόμους της πόλης. Ξεκινά από το ναό του Αγίου Νικολάου, του Μώλου, στην πλατεία Σολωμού. Η κατανυχτική λιτανεία αρχίζει υπό τους ήχους του «Ίνα τι εφρύαξαν έθνη...» από τη Φιλαρμονική ενώ λιτανεύετε και η περίφημη εικόνα της «Mater Dolorosa» δηλαδή της Παναγίας του Πάθους.
Συγκινητική είναι η στιγμή της επιστροφής όπου ο Μητροπολίτης κρατώντας τον Εσταυρωμένο ευλογεί τον κλήρο και τον λαό, κάνοντας το σημείο του σταυρού στα τέσσερα σημεία του ορίζοντος.
Στις 4 το πρωί του Σαββάτου γίνεται η περιφορά του μοναδικού Επιταφίου στην πόλη. Στην επιστροφή ψάλλεται ο ύμνος «τον Κύριον υμνείτε» και ακολουθεί η περίφημη «Gloria» και το σπάσιμο των πήλινων σταμνών από τις νοικοκυρές όλων των σπιτιών στους δρόμους της πόλης.
Τη νύχτα του Μεγάλου Σαββάτου γίνεται η Ανάσταση στην πλατεία του Αγίου Μάρκου και το «Χριστός Ανέστη» ψάλλεται κατά την ιδιόμορφη ζακυνθινή εκκλησιαστική μουσική.
Το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα γίνεται ο Εσπερινός της Αγάπης στο ναό του Αγίου Λαζάρου και ακολουθεί η λιτάνευση της επιβλητικής εικόνας της Παναγίας της Γαλανούσας καθώς και της Αναστάσεως. Την Παρασκευή της Διακαινησίμου γιορτάζει το γραφικότατο προάστιο της Μπόχαλης. Γίνεται παραδοσιακό πανηγύρι και λιτάνευση της πανάρχαιης και θαυματουργού εικόνας της Παναγίας της Χρυσοπηγής υπό τους ήχους του «ταμπουρλονιάκαρου». Οι εορταστικές εκδηλώσεις του Πάσχα κλείνουν την Κυριακή του Θωμά με το λαϊκό πανηγύρι στο γραφικό ξωκλήσι του Αγίου Λύπου στην περιοχή Καλλιτέρο.
Ντένης Κονταρίνης
.
Πηγές: Πολιτιστικός Σύλλογος Σαρακινάδου
Καθημερινή Νικ. Κιούσης. Μεγαλοβδομάδα στο Ιόνιο.
Φωτογραφίες από τον Ιστό.

13 σχόλια:

  1. Aγαπητέ Ντένη καλημέρα .Πολύ όμορφα και πραγματικά ιδιόμορφα τα έθιμα της γειτονοπούλας μας Ζακύνθου.Τα κεφαλονίτικα έχουν κάποια παραλαγή.Εμεις πουθενά δεν τοποθετούμαι μαύρα κρέπια και δεν χηρεύουν οι καμπάνες.Απεναντίας κτυπούν λυπικάτα.Έτσι λέμε εμείς το λυπητερά,όλη την ημέρα της Μεγάλης Παρασκευής,έως και το τέλος την περιφοράς του επιταφίου.Επειτα η λειτουργία συνεχίζεται εως τις πρώτες πρωϊνές ώρες του Μεγάλου Σαββάτου,όπου οι πιστοί μεταλαμβάνουν.Το Μέγα Σάββατο είνα εορταστικό και χαρούμενο και η χαρά κορυφώνεται με το Χριστός Ανέστη.Την ημέρα της Λαμπρής το πρωϊ γίνεται θεία λειτουργία και το απόγευμα η Αγάπη.Εμείς στο χωριό μου την επομένη μέρα Δευτέρα ανοίγουμε να λειτρουγηθεί έτσι το λέμε η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής στο ομώνυμο μοναστήρι στην κορυφή ενός λόφου που δεσπόζει όλης της νότιας και δυτικής περιοχής του νησιού το Ξερηζομένο και ακολουθεί μεγάλο γλέντι.Την Τρίτη έχει λειτουργία και περιφορά της εικόνας της Παναγίας σε όλο το χωριό και σε κάθε σπίτι,για να πάρει την ευλογία της. Την Παρασκευή εορτάζεται η Ζωοδόχος Πηγή σε πολλά χωριά.Το μεγαλύτερο γλέντι γίνεται πάνω στην κορυφή του Αίνου όπου υπάρχει ομώνυμο εκκλησάκι.Οι εορταστικές εκδηλώσεις της Λαμπρής κορυφώνονται την Κυριακή του Θωμά με το μεγάλο πανηγύρι στην μονή του Αγίου μας και περιφορά του σεπτού λειψάνου στ' αλώνια δίπλα στην μονή,για να ευλογήσει τη συγκομιδή του σιταριού.Δεν ξερω αν τα γνωρίζεις αυτές τις μικρές λεπτομέρεις,γι'αυτο τις ανέφερα ευχαριστώ που μου έδωσες την ευκαιρία .Χαιρετω Κατερίνα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Σε ολόκληρη την Ελλάδα, η Μεγάλη Εβδομάδα και το Πάσχα γιορτάζονται με ξεχωριστή λαμπρότητα και κατάνυξη. Και θα πρέπει, νομίζω, να είναι η μεγαλύτερη και πλουσιότερη σε λαογραφικές εκδηλώσεις γιορτή των ορθοδόξων χριστιανών.
    Ειδικά αφιερωμένο στους φίλους σου το Πάσχα των Ελλήνων με τον Γιώργο Νταλάρα! Κλικ εδώ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. καλησπερα κυριε ντενη το πασχα στα επτανησα ειναι το κατι αλλο και οποιος δεν το εχει ζησει πρεπει να το κανει οπωσδηποτε!!! και στη ζακυνθο ειναι ωραια και στην κερκυρα αλλα και στο νησι μας την κεφαλλονια ειναι το κατι αλλο!!! ειναι κατανυκτικα και μελωδικα!!!
    πολλα χαιρετισματα!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Αγαπητή μου Κατερίνα
    Σ' ευχαριστώ γιά τα τόσα έθιμα της Κεφαλονιάς με τα οποία πλουτίζεις την ανάρτηση Όπως θα δεις όταν αναρτηθεί το θέμα της Κεφαλονιάς πολλά από αυτά συμπεριλαμβάνονται
    Πάντως είναι πάρα πολλά τα πασχαλινά έθιμα στα νησιά μας και διαφέρουν από χωριό σε χωριό που είναι αδύνατο να συμπεριληφθούν όλα σε μιά ανάρτηση
    Νάσαι καλά
    Ντένης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Καλημέρα φίλε Στράτο
    Το ελληνικό Πάσχα είναι πραγματικά η μεγαλύτερη γιορτή της ορθοδοξίας
    Όπως πολυ σωστά παρατηρείς είναι η γιορτή με τα περισσότερα λαογραφικά στοιχεία που ενώ σε όλη τη χώρα είναι σχεδόν τα ίδια οι μικροδιαφορές που τα χαρακτηρίζουν από τόπο σε τόπο τους δίνουν αυτή την υπέροχη ιδιαιτερότητα
    Νάσαι καλά
    Ντένης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Αγαπητή μου Pansofix
    Πραγματικά το Πάσχα στα Εφτάνησα είναι το κάτι άλλο Είχα την τύχη να ζήσω το Πάσχα σε όλα τα νησιά εκτός από τα Κύθηρα και έχω τις πιό όμορφες αναμνήσεις
    την ερχόμενη βδομάδα θα απόλαύσεις και την ανάρτηση γιά το Πάσχα στο δικό μας νησί
    Νάσαι καλά
    Φτιάξε κανένα καλό γλυκό κ΄έρχομαι
    Ντένης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Ντένη εμείς το λέγαμε Λαμπρή, όλοι περιμένανε τη Λαμπρή, την μεγάλη εβδομάδα στις νυχτερινές ακολουθίες τα παιδιά περίμεναν στην πόρτα της εκκλησίας είχαν κάτι ουρές με καρφίτες και τις κολάγανε στους πιστούς. Μετά στον επιάφιο όταν γύριζε τη νύχτα μέσα από τις ψαλμωδίες τα παιδιά είχαν πέτρες στις τσέπες τους, τις πέταγαν στα κεραμίδια νοικοκυραίων, αυτοί φώναζαν κι έβριζαν, οι υπόλοποι γελούσαν,
    τη νύχτα της ανάστασης φοβόσουν να πας στην εκκλησία από τα πολλά βαρελότα, η μπαρούτη και οι σφαίρες άφθονες από ιταλικά λάφυρα.
    Κι όλα αυτά από ένα ορεινό χωριο της Πυλάρου...

    Αλλά υπάρχει και η άλλη όψη του νομίσματος η θεοσεβούμενη, αλλά κι εγώ ήμουν παιδί.

    Γαβριήλ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Φίλε Γαβρίλη
    Πάντα αυτές οι γιορτές προσφέρονται γιά το ξέσπασμα και τις σκανδαλιές των πιτσιρικάδων
    Την άλλη βδομάδα με την ανάρτηση γιά το Πάσχα στην Κεφαλονιά θα απολάυσεις μιά περιγραφή της Ανάστασης στον Αρχάγγελο εκείνης της εποχής από τον αείμνηστο Ανδρεα Λασκαράτο
    Νάσαι καλά
    Ντένης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Για μένα, η πλέον συγκινητική περίοδος εορτών, η δε Μεγάλη Εβδομάδα; με "διαλύει" ψυχολογικά... τότε έρχονται οι μικρές ενοχές, οι λυπημένες αναμνήσεις, η έλλειψη της τότε πατρίδας... θυμός, αγανάκτηση, αδιέξοδος...

    Αχ! Ντένη!

    Ας είναι! Την χρειαζόμαστε. Είναι σαν μια ετήσια εξομολόγηση!

    Σε χαιρετώ, Υιώτα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Πραγματικά αγαπητή μου Υιώτα η Μεγαλοβδομάδα είναι αυτή που προσφέρεται γιά μιά αυτοκριτική.
    Σε καταλαβαίνω
    Νάσαι πάντα καλά
    Ντένης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. ΟΠΩΣ ΠΑΝΤΑ ΠΕΡΝΑΩ ΝΑ ΠΩ ΜΙΑ ΚΑΛΗΣΠΕΡΑ ΚΑΙ ΝΑ ΕΥΧΗΘΩ Η ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΜΑΣ Ν ΑΡΧΙΣΕΙ ΜΕ ΧΑΜΟΓΕΛΑ:)))
    ΠΟΛΥ ΩΡΑΙΑ Η ΑΝΑΡΤΗΣΗ ΣΟΥ.ΤΟ ΠΑΣΧΑ ΕΙΝΑΙ Η ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΣΥΝΗΣ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Πάντα καλοδεχούμενος φίλε SKPOUTZAKOS Και σ΄ευχαριστώ γιά τις ευχές σου Και βέβαια πάντα προσπαθώ να αρχίζω τη μέρα μου με χαμόγελο Και πολλές φορές τα ανέκδοτά σου με διευκολύνουν
    Οι πασχαλινές αναρτήσεις για τα νησιά μας συνεχίζονται με την Κεφαλονιά και την Κέρκυρα Μην τα χάσεις
    Νάσαι καλά
    Ντένης

    ΑπάντησηΔιαγραφή