Μιά βόλτα στα χωριά των νησιών μας.

TEΛΕΥΤΑΙΑ ΑΝΑΡΤΗΣΗ

Ένας όμορφος περίπατος στα χωριά των Κυθήρων. Άφησα τελευταίο, από αυτούς τους όμορφους περιπάτους, το νησί των Κυθήρων. Δεν ξέρω γιατί, όμως το νοιώθω σαν αδικημένο τούτο το νησί. Αποτραβηγμένο από τα υπόλοιπα τ’ αδέλφια του. Μοιάζει να στέκει μονάχο του εκεί, στην άκρη του Ταίναρου, πάνω στον Κάβο-Μαλιά. Σαν τι μπορεί να φταίει; Ίσως επειδή είναι κάπως ξέμακρα από όλα τα άλλα. Ίσως η διοικητική τοποθέτησή του στην περιφέρεια του Πειραιά. Ίσως ακόμη και οι ίδιοι οι κάτοικοι τούτου του όμορφου νησιού, που δεν κάνουν τίποτα να δεθούν πιό πολύ μαζύ μας. Ξέχωρα από όλα αυτά εμείς δεν το απαρνιώμαστε. Αδέλφι μας ειναι. Έτσι το νοιώθουμε και έτσι το θέλουμε. Γι΄αυτό και σήμερα με αγάπη του αφιερώνουμε τούτον τον όμορφο περίπατο στα χωριά του
Εμπρός λοιπόν και πρώτος μας σταθμός ο...

...Ποταμός
Ο Ποταμός είναι το μεγαλύτερο χωρίο στο νησί των Κυθήρων. Πρόκειται για ένα πανέμορφο χωριό πνιγμένο σε πυκνή βλάστηση. Ένα παλιό του όνομα ήταν «Της Κυράς το χωριό» Και τούτο το όνομα το χρωστάει στην εκκλησιά της Παναγιάς της Ιλαριώτισσας, η οποία λατρεύεται από τους κατοίκους του χωριού. Κεφαλοχώρι ο Ποταμός παρουσιάζει μεγάλη εμπορική κίνηση από παλιά αλλά και σήμερα, με το κυριακάτικο παζάρι του, που συγκεντρώνει το ενδιαφέρον πολλών.
Ο Ποταμός παρουσιάζει μεγάλο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον καθώς εκεί υπάρχουν πολλά παραδοσιακά σπίτια. Επίση στο χωριό διατηρούνται ακόμη παλιά αρχοντικά, το Ενετικό κάστρο καθώς και το νεοκλασσικό κτίριο όπου λειτουργούσε το Νηπιοτροφείο. Μπροστά από το κτίριο του Γηροκομείου υπάρχει ένα πέτρινο γεφύρι που είχαν χτίσει οι Άγγλοι το οποίο χρησιμοποιείται ακόμη και σήμερα. Σημαντικό γεγονός για το χωριό το κυριακάτικο παζάρι στην πλατεία του, όπου συγκεντρώνει πολλούς ντόπιους και τουρίστες και δίνει την ευκαιρία στους παραγωγούς να προσφέρουν τα παραδοσιακά προϊόντα του χωριού.
Όμως ενδιαφέρον έχει και μια επίσκεψη στην...

...Παλιοχώρα (Άγιο Δημήτριο)
Τούτη η καστροπολιτεία υπήρξε η πρώτη πρωτεύουσα του νησιού. Άγιος Δημήτρης το όνομά της για να πάρει το όνομα της Παλιοχώρας μετά την καταστροφή της και την εγκατάλειψή της. από τους κατοίκους της. Βυζαντινή πρωτεύουσα του νησιού, με επιλογή του χώρου της όπου ήταν αθέατη από την μεριά της θάλασσας αποφεύγοντας έτσι τις επιδρομές των πειρατών, αλλά και τρομερά δυσπρόσιτη από την στεριά. Χαρακτηριστικό του οικισμού ότι τα σπίτια δεν είχαν παράθυρα για να μη προδίδονται από το φως.
Παρ’ όλα αυτά ο τρομερός πειρατής Χαϊντερίν Μπαρμπαρόσα κατάφερα το 1537 να φτάσει ως την πόλη, να τη λεηλατίσει και να την καταστρέψει. Οι σφαγές που ακολούθησαν ήσαν τρομερές ενώ όσοι από τους κατοίκους γλύτωσαν το μαχαίρι πουλήθηκαν στα σκλαβοπάζαρα της Σμύρνης σαν δούλοι. Μετά από αυτή την καταστροφή η πόλη δεν κατοικήθηκε ποτέ πιά.
Περπατώντας κανείς ανάμεσα στα ερείπια θα δει ογδόντα περίπου κατοικίες και εικοσιμιά εκκλησίες Ανάμεσα σ’ αυτές τις εκκλησίες ο επισκέπτης μπορεί να δει το ναό της Αγίας Βαρβάρας που αποτελεί ένα χαρακτηριστικό δείγμα της μονεμβασιώτικης αρχιτεκτονικής. Ο περίπατος ανάμεσα από τα ερείπια της Παλιοχώρας μεταφέρει τον επισκέπτη στην παλιά εποχή και παράλληλα του δίνει την ευκαιρία να θαυμάσει την επιβλητική ατμόσφαιρα της βυζαντινής καστροπολιτείας και την ομορφιά της άγριας φύσης.
Ένα πάρα πολύ όμορφο χωριό είναι ο...

...Μυλοπόταμος
Προχωρόντας προς το δυτικό μέρος του νησιού θα συναντήσουμε το χωριό Μυλοπόταμος, που θα πρέπει να χαρακτηριστεί σαν το πιό όμορφο χωριό του νησιού. Το όνομά του το χρωστάει στους πολλούς νερόμυλους της περιοχής. Η ομορφιά της φύσης είναι φανταστική ενώ τα πλατάνια αποτελούν ένα δάσος. Το χωριό απλώνεται σε μεγάλη έκταση και τα παραδοσιακά σπίτια του είναι μια ζωγραφιά. Στην πλατεία του χωριού υψώνει το ανάστημά του ένας πελώριος πλάτανος. Σε μια πανέμορφη τοποθεσία, πνιγμένη στο πράσινο και μέσα σε μια σπηλιά είναι χτισμένη η μικρή εκκλησιά της Παναγίας της Ορφανής. Εντυπωσιάζουν το ξύλινο τέμπλο της και η ασημένια εικόνα της Παναγίας.
Στο χωριό βρίσκεται ένα κάστρο που χτίστηκε στα 1565. Στην είσοδο μπορεί να δει ο επισκέπτης το λιοντάρι του Αγίου Μάρκου, που στα χέρια του κρατεί το Ευαγγέλιο.
Πάρα πολλές οι εκκλησιές που μπορεί να θαυμάσει κανείς μέσα στο κάστρο. Ξεχωρίζουν ο Ναός των Αγίων Πάντων, του Σωτήρα (15ος αιώνας) του Προφήτη Ηλία, της Παναγίας της Μεσοσπορίτισσας, του Αγίου Αθανασίου, του Προφήτη Ηλία, του Αγίου Δημητρίου και άλλες.
Όπως αναφέρουν ιστορικές πηγές, στο κάστρο ζούσαν πενήντα οικογένειες Ενετών στρατιωτών, οι οποίοι φρόντιζαν για την άμυνα του φρουρίου. Στην περιοχή του Μυλοπόταμου υπάρχει και ο Καταρράκτης της Φόνισσας ή Νεράϊδας. Πραγματικά ένα υπέροχο θέαμα.
Σειρά για να μας δεχτούν έχουν τα...

...Μητάτα
Πρόκειται για ένα από τα πλέον παλιά χωριά του νησιού αφού το συναντάμε σε ιστορικά κείμενα του 1120. Το χωριό είναι σχεδόν σκαρφαλωμένο σε μια καταπράσινη ρεματιά η οποία οφείλει την πλούσια βλάστησή της στις παρα πολλές φυσικές πηγές της περιοχής. Αξιοπρόσεκτη η γραφική πλατεία του χωριού με τα παραδοσιακά καφενεδάκια. Στα Μυτάτα υπάρχει ο ναός του Αγίου Γεωργίου ενώ κάτω ακριβώς από το ναό υπάρχει ένα μικρό εκκλησάκι που αποτελούσε «κρυφό σκολειό»
Το χωριό Μυτάτα φημίζεται για τα υπέροχα φρούτα του αλλά και για το τυρί και το κρασί του.
Κι’ ας περάσουμε τώρα στο...

…Λιβάδι.
Προς τα νότια της Χώρας, πρωτεύουσας του νησιού και πολύ κοντά σ’ αυτήν βρίσκεται ο οικισμός Λιβάδι. Πρόκειται για ένα κεφαλοχώρι, ένα χωριό αρκετά μεγάλο και με σημαντική εμπορική κίνηση. Το όνομά του ο οικισμός το οφείλει στα πάρα πολλά λιβάδια που τον περιτρυγυρίζουν. Το Λιβάδι, μπορεί να πει κανείς ότι, αποτελεί και την εξοχή πολλών ευκατάστατων Κυθηρίων αφού εδώ, σ’αυτό το χωριό, βρίσκονται πάρα πολλά παραδοσιακά σπίτια κια παλιά αρχοντικά που τα χρησιμοποιούν σαν εξοχικές κατοικίες.
Το μεγάλο πέτρινο γεφύρι αποτελεί το σημαντικώτερο αξιοθέατο του χωριού και βρίσκεται στην τοποθεσία Κατούνι. Έχει μήκος 110 μέτρα και διαθέτει δεκατρία τόξα (καμάρες) τα οποία χαρακτηρίζονται για την απόλυτη συμμετρικότητά τους. Το γεφύρι αυτό είναι έργο του Άγγλου διοικητή Μακφέϊλ και η κατασκευή του ολοκληρώθηκε το 1826.Έχει χαρακτηριστεί σαν το μεγαλύτερο πέτρινο γεφύρι των Βαλκανίων.
Επίσης αξιόλογο κτίσμα του χωριού θα πρέπει να χαρακτηριστεί ο ναός του Αγίου Ανδρέα, που χρονολογείται από τον 9ο αιώνα ενώ οι τοιχογραφίες του ανάγονται στον 12ο αιώνα.
Στο Λιβάδι βρίσκεται και η εκκλησιά της Αναλήψεως, ένα κτίσμα του 17ου αιώνα. Στην εκκλησιά αυτή φιλοξενείται και λειτουργεί το Βυζαντινό Μουσείο όπου σ’ αυτό υπάρχουν έργα τέχνης της βυζαντινής και μεταβυζαντινής τέχνης των Κυθήρων.
Θα τελειώσουμε τον περίπατό μας στο...

...Καψάλι. Το Καψάλι, ένα γραφικό παραθαλάσσιο χωριουδάκι βρίσκεται απλωμένο στη ρίζα του βράχου, που πάνω του είναι το Κάστρο της Χώρας. Από τις ωραιότερες ζωγραφιές του νησιού, το Καψάλι, παρ’ όλη την τουριστική του ανάπτυξη δεν έχει αφήσει να επηρεαστεί το χρώμα του.
Χτισμένος γύρω από το φυσικό μικρό κόλπο ο οικισμός, αποτελείται από μικρά κάτασπρα σπιτάκια, τα οποία με τα μπλέ παραθυρόφυλλα θυμίζουν έντονα τα νησιά των Κυκλάδων. Ο μικρός κόλπος μπρος από το Καψάλι χωρίζετα στα δυό από μιά μικρή χερσόνησο. Πάνω σ’ αυτήν υπάρχει το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου.
Στο Καψάλι υπάρχουν το λοιμοκαθαρτήριο και το υδραγωγείο που έχτισαν οι Άγγλοι.
Το εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη Εγκρεμνό υπάρχει σε μια σπηλιά που βρίσκεται πίσω από τον οικισμό. Σύμφωνα με την παράδοση από αυτό το εκκλησάκι ο Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος ξεκίνησε τη συγγραφή της Αποκάλυψης πριν να μεταβεί στην Πάτμο.
Το νησάκι που βρίσκεται στην είσοδο του κόλπου έχει το όνομα Χύτρα. Το όνομά του αυτό το έχει πάρει από την υγρασία που δημιουργείται στην κορφή του ιδιαίτερα κατά τους χειμερινούς μήνες. Στις κορφές αυτού του μικρού νησιού φυτρώνει η Σεμπρεβίβα, χαρακτηριστικό φυτό, που αποτελεί ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του νησιού των Κυθήρων.
Τελειώνει εδώ ο περίπατος στο όμορφο νησί των Κυθήρω. Στο νησί που στέκει κάπως πιό ξέμακρα από τα υπόλοιπα και που μοιάζει σαν απομονομέν. Όμως δεν παύει να αποτελεί ένα ακόμη πανέμορφο νησί του Εφτανησιώτικου συμπλέγματος.

Εύχομαι σε όλους και όλες σας ένα όμορφο καλοκαίρι και καλές διακοπές όπου κι' αν πάτε.
Φίλες και φίλοι λυπάμαι αλλά για καθαρά προσωπικούς λόγους αναγκάζομαι να διακόψω τη λειτουργία της ιστοσελίδας των Εφτανήσων. Σε κάποιους θα λείψει. Όμως πρέπει να γίνει αυτή η διακοπή.

Νάσται καλά όλοι σας

Ντένης Κονταρίνης