Οθωνοί, Ερείκουσα και Μαθράκι

Τα τρία παραμελημένα Διαπόντια νησιά,

που όμως επιβιώνουν

Οι Οθωνοί, η Ερείκουσα και το Μαθράκι, μαζί με ένα μεγάλο πλήθος από άλλα μικρά νησιά, βραχονησίδες, βράχους, συνολικού αριθμού 153, αποτελούν το βορειότερο άκρο της Ελλάδας. Το όνομά τους, Διαπόντια, το έχουν πάρει από την θέση που βρίσκονται και που είναι στα όρια του Ιονίου πελάγους και της Αδριατικής θάλασσας. Παραμελημένα από την μητέρα Ελλάδα τα νησιά, έγιναν γνωστά τη δεκαετία του 1960 όταν τα ανακάλυψε ο τουρισμός. Από τότε άρχισαν να καταφτάνουν στα νησάκια οι τουρίστες με πρώτους τους Ιταλούς, οι οποίοι λόγω της μικρής απόστασης έρχονται με τα σκάφη τους. Γνωστά από τους μυθικούς χρόνους τα νησιά αυτά αναφέρονται από τον Ησύχιο σύμφωνα με τις μαρτυρίες του οποίου στους ακατοίκητους τότε Οθωνούς κατέφυγε από την Εύβοια ο βασιλιάς των Αβάντων.

.

Ακόμη αναφέρεται ότι οι Οθωνοί ήταν το νησί της Καλυψώς των Ομηρικών χρόνων, στο οποίο η νύφη αυτή κράτησε αιχμάλωτο τον Οδυσσέα για εφτά χρόνια. Μάλιστα στην είσοδο του μικρού λιμανιού υπάρχει μία θαυμάσια σπηλιά στην οποία έχει δοθεί το όνομα «Σπηλιά της Καλυψώς.»
Πρώτες μαρτυρίες για παρουσία κατοίκων στα Διαπόντια νησιά αναφέρονται σε έγγραφο του Καρόλου του Γ! του Δυρραχίου το 1383, ο οποίος παραχώρησε τα νησιά στον Διοικητή της Κέρκυρας.
Ο Θουκυδίδης αναφέρεται και αυτός στα τρία νησιά για τα οποία λέει ότι ήσαν ακατοίκητα.

.

Το πρώτο αξιοσημείωτο στην ιστορία των νησιών είναι η κατάληψή τους από τους Τούρκους, οι οποίοι σαν κύριο σκοπό τους είχαν την κατάληψη της Κέρκυρας.
Αναφέρεται ακόμη ότι τότε έγιναν και αιματηρές μάχες των Τούρκων με τους κατοίκους των Οθωνών. Η πιο σημαντική και η πλέον αιματηρή ήταν η μάχη που έγινε στην περιοχή του Σταυρού. Εκεί οι κάτοικοι του νησιού έχτισαν ένα μεγάλο άσπρο πέτρινο σταυρό ο οποίος υπάρχει και σήμερα.
Μέχρι τότε ο πληθυσμός των Διαποντίων νήσων δεν ήταν μόνιμος. Η ευρύτερη κατοίκηση των νησιών μπορεί να πει κανείς ότι έγινε μετά την ναυμαχία της Ναυπάκτου το 1571 και την απειλή του τουρκικού κινδύνου. Τότε άρχισαν να καταφτάνουν στα Διαπόντια νησιά πρόσφυγες από τους Παξούς και την Πάργα και άλλα μέρη. Ήταν τότε που μπορούμε να πούμε ότι τα Διαπόντια νησιά απέκτησαν μόνιμους κατοίκους.
Ο πληθυσμός αυτός μοιράστηκε στα τρία νησιά και εμοίρασαν και τη γη μεταξύ τους. Εν τω μεταξύ από τους γάμους άρχισαν να σχηματίζονται και κάποιες συγγένειες. Την κοινή καταγωγή που συνδέει τους κατοίκους των τριών νησιών, αποδεικνύει το γεγονός των επωνύμων που συναντάμε στα νησιά, αλλά ακόμη και στους Παξούς. Κατέχης και Μάνεσης είναι τα επώνυμα που κυριαρχούν αλλά ακόμη συναντάμε Κασσίμης, Δαλιέτος, Αρώνης, Μητσιάλης.

Τα χρόνια μετά τον Β! Παγκόσμιο πόλεμο, ο πληθυσμός των νησιών αρχίζει να μειώνεται δραματικά. Το άγονο έδαφος ανεπαρκές για να θρέψει τους κατοίκους τους οδήγησε στην μετανάστευση. Το μεγαλύτερο ποσοστό πήρε τους δρόμους της Αμερικής και της Αυστραλίας, ενώ κάποιοι λίγοι προτίμησαν την Κέρκυρα και την Αθήνα.
Σύμφωνα με υπάρχοντα ιστορικά στοιχεία, ο πρώτος Οθωναίος που έφτασε στην Αμερική ήταν ο Αλέκος Κασσίμης, γύρω στα 1863 περίπου και το σπίτι του οποίου στην Αλαμπάμα έχει χαρακτηριστεί μνημείο και λειτουργεί ως Μουσείο. Όμως μετά τον 19ο αιώνα οι μετανάστες από τα Διαπόντια νησιά προτιμούν την Νέα Υόρκη σαν κέντρο υποδοχής, όπου εδώ βρίσκονται και οι περισσότεροι.
Η Άμμος είναι το λιμάνι των Οθονών. Γραφικό, ήρεμο, πλαισιωμένο με λίγα σπίτια και δυο τρία ταβερνάκια Ακόμη εκεί υπάρχει και το δημοτικό σχολείο του νησιού όπου περισσότερο φιλοξενεί παιδιά Αλβανών μεταναστών. Αρκετά και τα γραφικά εκκλησάκια στο νησί όπου το κύριο χαρακτηριστικό τους είναι ο επτανησιακός ρυθμός.
Το υψηλότερο σημείο των Οθονών είναι το Μιροβίγλι, όπου εκεί υπάρχουν κάποια λίγα ερείπια που μοιάζουν με υπολοίματα Κάστρου.
Η Ερρείκουσα και το Μαθράκι είναι τα άλλα δύο από τα κατοικοίσημα Διαπόντια νησιά και τα πλησιέστερα προς την Κέρκυρα. Τα δύο αυτά νησιά παρουσιάζουν ένα αξιόλογο τουριστικό ενδιαφέρον με τα πανέμορφα και γραφικά ακρογιάλια τους, τα όμορφα σπίτια τους, τις εκκλησιές τους και τα γραφικά ταβερνάκια τους.
Οι δύσκολες συνθήκες διαβίωσης, ιδιαίτερα κατά τους χειμερινούς μήνες, έχουν μειώσει κατά πολύ τον αριθμό των μονίμων κατοίκων των νησιών. Υπολογίζεται ότι οι μόνιμοι κάτοικοι και στα τρία νησιά δεν υπερβαίνουν τους 200 εκ των οποίων πολλοί είναι Αλβανοί μετανάστες. Μία επίσκεψη στα Διαπόντια νησιά παρουσιάζει μεγάλο τουριστικό ενδιαφέρον, ιδιαίτερα γι’ αυτούς, που για τις διακοπές τους αποζητούν την ηρεμία. Αξίζει να τονίσουμε την ειδοποίηση των αρχών των νησιών προς τους τουρίστες. Αν επισκεφτείτε τα νησιά με δικό σας μεταφορικό μέσον – σκάφος - φροντίστε να είστε εφοδιασμένοι με αρκετά καύσιμα διότι τα νησιά δεν διαθέτουν πρατήριον καυσίμων.

Ντένης Κονταρίνης