Μιά από τις πρώτες μου δυσκολίες σαν βρέθηκα στην Κέρκυρα, παιδάκι έξη χρόνων, ήταν η γλώσσα που χρησιμοποιούσαν κείνη την εποχή οι Κερκυραίοι. Είχαν πάρα πολλές ξένες,
- ιταλικές ως επί το πλείστον λέξεις- άγνωστες σε μένα. Πέρασε πάρα πλύ καιρός ώς που να τις μάθω κι΄εγώ και να μπορώ να συννενοούμαι με κάποια ευκολία και άνεση μαζύ τους.
Μιά από αυτές τις λέξεις, τα ξυλάκια, ήταν η αφορμή γιά ένα χαριτωμένο επισόδειο που όμως έμελλε να χαραχτεί ανεξήτηλα στο μυαλό μου, να το θυμάμαι ακόμη και στα γηρατιά μου και να γελάω.
Μιά μέρα μιά γειτόνισσά μας, μου έδωσε ένα πενηνταράκι με την έντολή
-Πήγαινε να που πάρεις ξυλάκια.
Κείνη την εποχή, όχι μόνο οι γονείς και οι συγγενείς αλλά και οι γειτόνοι είχανε κυριαρχικά δικαιώματα πάνω μας και δεν μπορούσαμε να τους αρνηθούμε οποιαδήποτε εξυπηρέτηση. οποιοδήποτε θέλημα μας ζητούσαν να τους κάνουμε.
Ξεκίνησα λοιπό να πάω γιά.... ξυλάκια. Είχα δει σε κάποιο από τα μαγαζάκια της γειτονιάς μας που απ΄έξω σε κάποιο κουτί επάνω είχε ακουμπισμένα μικρά δεματάκια από μικρά ξυλάκια, το λεγόμενο δαδί, που χρησιμοποιούσαν τότε οι νοπικοκυρές γιά προσάναμα μιάς και το μόνο μέσο φωτιάς τότε ήσαν τα κάρβουνα.
Έδωσα το πενηνταράκι, πήρα ένα δεματάκι ξυλάκια και ξεκίνησα να το παραδώσω.
Μόλις τα είδε η γειτόνισσα ξέσπασε σε γοερές κραυγές σαν να είχε έλθει η συντέλια του κόσμου.
-Βρε αναθεματισμένο, τι είναι αυτά που μου έφερες; Εγώ σου είπα ξυλάκια, μου λέει.
Βρήκα λίγο θάρρος γιά να υπερασπιστώ τις γνώσεις μου.
-Και τ΄είναι αυτά; της λέω. Ξυλάκια δεν είναι;
-Κακό χρόνο νάχεις γρουσούζικο, συνέχισε αυτή. Ξυλάκια είναι αυτά;
Ευτυχώς κείνη τη στιγμή βγήκε η μάνα μου, η συχωρεμένη και αποφύγαμε τα περισσότερα.
-Καλέ, της λέει. Δεν ξέρει το παιδί. Εμείς στα μέρη μας τα λέμε σπίρτα.
'Ήταν τότε που έμαθα την πρώτη κερκυραίϊκη λέξη. Ότι τα σπίρτα τα λένε ξυλάκια
Ντέννη, πολύ ωραία η ιστοριούλα σου αλλά, σε περνώ, στο χωριό μου τα σπίρτα τα λέγανε και ακόμα τα λένε Κιάκια και το κουτί με τα σπίρτα σκάτουλα,
ΑπάντησηΔιαγραφήέτσι μαθαίνουμε και τα ιδιώματα του κάθε νησιού που για εμάς συνήθως είναι ενετικής προελεύσεως.
Γεια χαρα
Γαβριήλ
Ντένη, ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ!
ΑπάντησηΔιαγραφήΜε την καινούργια χρονιά Καλή Αρχή και Καλοτάξιδο και το Μπλόγκ σου!
Πολύ ωραία και ζωντανή η ιστοριούλα σου. Καλογραμμένη. Φαντάζομαι θα έχεις πολλές να μας πεις. Τα Επτάνησα είναι νησιά ήρεμα, γλυκά, που αποπνέουν μια τρυφερή ζεστασιά που σε ξεκουράζει.
Τα έχω λατρέψει.
Βάνα Κ.
Αγαπητή μου Βάνα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣ΄ευχαριστώ γιά τα κλά σου λόγια. Θα προσπαθήσω να είμαι ένας καλός καπετάνιος. Ισόρίες υππάρχουν πολλές που θα α΄φήσω να ξεδιπλώνονται σιγά-σιγά με σκοπό να τις απολαμβάνετε.
Θα τα ξαναπούμε καλή μου φίλη
Εχω και εγώ αντίστοιχες ιστορίες από Ζάκυνθο, που πήγαινα μικρός τα καλοκαίρια για διακοπές. Κάποτε θα έπρεπε να γραφτεί ένα Επτανησιακό λεξικό για να μην χαθούν αυτές οι λέξεις. Ως επί το πλείστον ήταν Ενετικές αλλά υπήρχαν και αρκετές Ελληνικές με διαφορετική χρήση. Τώρα μάλλον είναι πολύ αργά, γιατί έχουν ήδη χαθεί οι πιο ιδιαίτερες και έχει επικρατήσει η ξύλινη και γεμάτη λάθη γλώσσα της τηλεόρασης. Κάποτε λοιπόν, μικρός ων, ρώτησα που ήταν η μητέρα μου. Στην γωνιά μου απάντησε η θεία μου. Πήγα στην γωνία του σπιτιού τίποτα. Ρώτησα τον ξάδελφό μου: Μήπως είδες την μητέρα μου; Στην γωνιά είναι, μου απάντησε. Ξαναβγήκα έξω και δεν άφησα γωνία για γωνία να μην την ψάξω. Τίποτα! Δεν είναι σε καμία γωνιά γύρισα και τους είπα με παράπονο. Στην γωνιά είναι επέμειναν... Ελα να σου δείξω αφού δεν μπορείς... Και με πήγαν στην... κουζίνα, όπου η μητέρα μου μαγείρευε! Τότε κατάλαβα ότι για τους Ζακυνθινούς γωνιά ήταν η ...κουζίνα! Παραδόξως στην Ζάκυνθο χρησιμοποιούσαν για την κουζίνα Ελληνική λέξη ενώ οι υπόλοιποι Ελληνες χρησιμοποιούμε Ιταλική.
ΑπάντησηΔιαγραφήAx! αυτές οι επτανησιακές λέξεις μυρίζουν νοσταλγία μιας παιδικής ηλικίας που έφυγε.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτην Κεφαλλονιά λέμε γωνιά το μέρος όπου μαγειρεύουμε, συνήθως με ξύλα ή με κάρβουνο, εκεί που βρίσκεται και η Τσερέπα, νομίζω στην Ελλάδα η τσερέπα λέγετε Γάστρα,
επίσης θα μπορούσα να απαριθμίσω πολλές, πολλές λέξεις όπως το ΡΟΚΕΛΟ= κουβαρίστρα, το Πουράτζινο= χαϊδευτικό για παιδάκι, η παλιάτσα μέτρο υγρού =με 16 πίντες, η σαρμούτσα=σφυρί, νόνα=γιαγιά, κομφέτο=παστοκύδωνο,
πικιόνι=κουτί ή κύπελο, κουμεντόρα=τομάτες, κάβολε=κουνουπίδι, φίσουνας=χαραητός, κλπ....
Γαβριήλ
Αγαπητέ Διον.Μ
ΑπάντησηΔιαγραφή¨αργησα να σου απαντήσω και συγνώμη γι΄αυτό.
Και στην Κέρκυρα αλλά και σε πολλά μέρη της Πελοπονήσου η κουζίνα λέγεται και γωνιά. Θυμάμαι μικρός το χειμώνα με τα κρύα λέγαμε. Πάμε να κλατσουμε στη γωνιά να ζεσταθούμε.
Νάσαι καλά
Ντένης
Γεια σας, καλή χρονιά σε όλους. Πρώτα απ’ όλα θέλω να χαιρετίσω και να ευχαριστήσω τον Κύριο Dennis Kontarinis, για τα τόσα όμορφα πράγματα που έχει αναρτήσει εδώ, Να σας συστηθώ, είμαι ο Ευριπίδης, 47 χρονών, Βέρος Κερκυραίος, έχω ζήσει 16 χρόνια στην νότιο Ουαλία, και 4 χρόνια στην νέα Υόρκη, τώρα είμαι Κέρκυρα. Με χαροποιούν όλα όσα διάβασα εδώ, και χαίρομαι που υπάρχουν κι’ άλλοι άνθρωποι που νοσταλγούν τα παλιά. Έχω δυο Κερκυραϊκά λεξικά, αποτελούνται από 2000 λέξεις, και το άλλο παραπάνω από 5000 λέξεις, που πολλές από αυτές χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα, Κύριε Dennis αν τα θέλετε μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μου για να σας τα στείλω, και ακόμη αν θέλετε κάτι που να μπορώ να σας στείλω από εδώ, για να βοηθήσω στο έργο σας θα χαρώ πολύ αν σας φανώ χρήσιμος.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕυχαριστώ,
Μετά τιμής.
Ευριπίδης.
Αγαπητέ μου κ. Ευριπίδη
ΑπάντησηΔιαγραφήΕυχαριστώ γιά τα καλά σου λόγια.
Όπως πολύ σωστά επισημαίνεις προσπάθειά μου είναι να ξαναζωντανέψω τα όμορφα χρόνια που έζησα στην Κέρκυρα κέινης της εποχής.
Χαίρομαι που κι΄εσύ σκέφτεσαι κάπως έτσι.
Σ΄ευχαριστώ γιά την προσφορά σου σχετικά με τα λεξικά και ακόμη σε ό,τι μπορώ να χρειαστώ. Μα και βέβαια μιά τέτοια βοήθεια είναι πολύτιμη.
Ας αλληλογραφήσουμε σε ε-μαιλ να τα πολυμε πιό αναλυτικά.
Μπορείς να μου γράψεις ελληνικά στα patrinos12@hotmail.com ή
denniskontarinis@yahoo.com
Περιμένω και σ΄ευχαριστώ.
Ντένης