Μπορείτε.....

....εκτός από τα Εφτάνησα να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μου http://hellascafe.blogspot.com και να με βρήτε στο kondennis9@gmail.com
Θα χαρώ να σας δω.

Τρίτη 30 Ιουνίου 2009

Να έχετε ένα όμορφο καλοκαίρι.

Αγαπημένοι φίλοι , επισκέπτες του blog των Εφτανήσων.
Λόγω του καλοκαιριού και κάποιας σχετικής απουσίας μου από το ηλεκτρονικό προσκήνιο, διακόπτουμε την όμορφη συντροφιά μας και τους νοσταλγικούς περιπάτους μας στο πιό όμορφο κομμάτι της πατρίδας μας. Τα νησιά του Ιονίου.
Με τη βοήθεια του Θεού θα είμαστε και παλί μαζύ, στην όμορφη συντροφιά μας, στις αρχές του Σεπτέμβρη, με καινούργιους περιπάτους στα νησία μας, την ιστορία τους, τον πολιτιασμό τους και πιθανόν και με κάποιες ακόμη καινούργιες εκπλήξεις.
Μέχρι τότε εύχομαι σε όλους σας να έχετε ένα όμορφο, ειρηνικό και απολαυστικό καλοκάιρι όπου κι΄αν βρεθήτε.
Γειά σας φίλοι μου.
Ντένης Κονταρίνης

Δευτέρα 22 Ιουνίου 2009

Ανδρέας Λασκαράτος

Ένας ποιητής, ένας στοχαστής, ένας άνθρωπος,
που σημάδεψε την εποχή του.
Έθνος μου είναι η τάξη εκείνη των ανθρώπων οι οποίοι αισθάνουνται σαν εμέ, φρονούν σαν εμέ και διάγουνε σαν εμέ. Και πατρίδα μου είναι ο τόπος εκείνος όπου οι τοιούτοι άνθρωποι εχτιμούνται. Από του "Στοχασμούς" του Ανδρέα Λασκαράτου.
Του Ανδρέα Λασκαράτου που, πνεύμα ανήσυχο, ακόμη και για την δημιουργία του κόσμου είχε την δική του θεωρία. Την θεωρία που έχει χαράξει στο ανεπανάληπτο ποίημά του: Γιατί τα τάλλαρα τα λένε τάλλαρα. Κι αρχίζει:

Όντις έπλασε ο Θιός την οικουμένη
Το Ληξούρι και τόσους άλλους τόπους
.
Μεγάλη η αγάπη του για το Ληξούρι, έτσι ώστε να θέλει αυτό να είναι η πρώτη του Θεού προτίμηση για τη δημιουργία του κόσμου. Κι όμως το Ληξούρι τον πλήγωσε.
Αναμφισβήτητα ο Ανδρέας Λασκαράτος υπήρξε ίσως ο μόνος άνθρωπος στο χώρο των ελληνικών γραμμάτων, που στήθηκε απέναντι από την κοινωνία της εποχής του προβάλλοντας την αντίστασή του σε όλα όσα κατά την γνώμη του ήσαν αντίθετα στην κάθε έννοια λογικής, τιμιότητας και ηθικής.
«O Ανδρέας Λασκαράτος, είναι πολύ περισσότερον πολεμιστής ή όσον είναι ποιητής», έγραψε κάποτε γι’ αυτόν ο Κωστής Παλαμάς. Και δεν είχε άδικο, αφού η ζωή του δεν ήτανε τίποτε άλλο παρά ένας αγώνας, ένας πόλεμος.
Γεννήθηκε στο Ληξούρι της Κεφαλονιάς, το 1811, από οικογένεια ευγενών και πλουσίων. Από μια μελέτη του Σπύρου Δε Βιάζη αναφορικά με την ζωή και το έργο του μεγάλου Ληξουριώτη ποιητή, έχουν φτάσει μέχρις εμάς κάποιες αναφορές σχετικά με τα παιδικά χρόνια του Ανδρέα Λασκαράτου. Ο μικρός Ανδρέας, γράφει ο Σπύρος Δε Βιάζη, «ήτο τύπος άτακτου παιδίου, το διαβολάκι της οικίας και της συνοικίας. Πάντοτε εθορύβει, εσατύριζεν, έσκωπτεν».
Στα πρώτα του μαθητικά χρόνια φοίτησε στο σχολείο του Αργοστολίου αλλά και στο Κάστρου στη σχολή του Νεόφυτου Βάμβα. Με την έναρξη της λειτουργίας του σχολείου στο Κάστρο, ο Νεόφυτος Βάμβας παρουσίασε στον ευεργέτη των ελληνικών γραμμάτων Φρειδερίκο Γκίλφορντ τον μικρό Ανδρέα Λασκαράτο σαν ταραξία, άτακτον και φειλόνικον. Όμως ο Γκίλφορντ καταφέρνει να διακρίνει τα φυσικά χαρίσματα του νεαρού Λασκαράτου.
-Αυτά τα παιδιά μου αρέσουν, θα πει στον Νεόφυτο Βάμβα και το μέλλον θα τον δικαιολογήσει
Τελικά ο Λασκαράτος θα φύγει τρέχοντας από το σχολείο του Κάστρου και αυτό θα το πληρώσει μ’ έναν τραυματισμό Ουδέν οφελήθει από τον Βάμβα, γράφει ο Δε Βιάζη: «διότι ο μεν μαθητής έτρεφε αντιπάθειαν εις τον διδάσκαλον, ο δε διδάσκαλος δεν ηγάπα τον δυσυπότακτον μαθητήν, ουδέ εννόησε το πνεύμα του».



Ο Ανδρέας Λασκαράτος από τα παιδικά του χρόνια συνειδητοποιεί ότι το ράσο του προξενεί κάποια έχθρα. Στην ηλικία των δεκαέξι χρόνων καταλαβαίνει ότι θα πρέπει να μάθει γράμματα. Ο θείος του, Δημήτρης Δελλαδέτσιμας, γνωστός στην ιστορία των Εφτανήσων για τις πολιτικές του δραστηριότητες, τον φέρνει στην Κέρκυρα όπου τα πρώτα του μαθήματα θα τα πάρει από τον σοφό Ιταλό Βικέντιο Νανούτσι και τον Αντρέα Κάλβο ενώ παράλληλα θα τον διορίσει υπάλληλο της Γερουσίας των Ιονίων Νήσων μήπως και τον καταφέρει να διδαχτεί πειθαρχεία.
Στη συνέχεια φοιτά στη Νομική Σχολή της Ιόνιας Ακαδημίας και μετά από ένα χρόνο μεταγράφεται στο Πανεπιστήμιο της Πίζας, Εκεί μετά της σπουδές του θα ανακηρυχθεί διδάκτωρ της Νομικής.
Επιστρέφοντας στο Ληξούρι εργάζεται σαν δικηγόρος και μετά διορίζεται δικαστικός πάρεδρος. Όμως ο Λασκαράτος ήταν πάντοτε Λασκαράτος.
Το 1843 παραιτείται από την θέση αυτή και αφοσιώνεται στην συγγραφή, ενώ αρνείται οποιαδήποτε θέση του προσφέρεται, για να είναι λεύτερος στις σκέψεις του και στις πράξεις του, όπως ο ίδιος έλεγε. Ήθελε πάντοτε να βρίσκει την άκρη και για αυτό ήταν πάντοτε σε πόλεμο με τους πάντες.
Το 1845 κάνει ένα ταξίδι σε όλη την Ελλάδα για να σπουδάσει τη γλώσσα. Όμως γυρίζει απογοητευμένος, διότι -όπως έλεγε- παντού συναντούσε τους Λογιοτάτους. Άσπονδος εχθρός των Λογιοτάτων, τους οποίους ονόμαζε "στρεβλώματα της γλώσσας," ο Λασκαράτος υπήρξε ένας ένθερμος υποστηριχτής της δημοτικής.
Το 1856 δημοσιεύει το σύγγραμμά του "Τα μυστήρια της Κεφαλονιάς," Στο έργο του αυτό, που καυτηριάζει τα κακώς κείμενα της εποχής του, αλλά και τις παρανομίες του Κλήρου, παρουσιάζει τους ρασοφόρους σαν επιθετικές σφήκες...."στη φωλιά των οποίων ετοποθέτησα έναν αναμμένο δαυλό κι οι σφήκες βγήκανε όξω και μου επιτεθήκανε." Το έργο του αυτό επισύρει τον αφορισμό του από την εκκλησία της Κεφαλονιάς, κάτι που ενέκρινε και η Ιερά Σύνοδος της Ελλάδας.
Στον πρόλογο του έργου του "Ιδού ο Άνθρωπος -Χαρακτήρες" Αξίζει να τα δούμε όπως ο ίδιος τα γράφει.
Εχρειάστηκα να φύγω. Αλλά στην εξορία μου ετοίμασα και δεύτερον δαυλόν, την Απόκρισή μου στον Αφορεσμό τους, τον οποίον εφύλαξα γι’ άλλην ώραν.
Ένας κάποιος παπά-Ζερβός, αρχιμανδρίτης του διαβόλου, ηθέλησε τότε να με δοκιμάσει κι εκείνος. Αλλά δεν με βρήκε πολύ τρυφερόν, ως φαίνεται, επειδή με άφησ’ ευθύς. Σωπασμένοι τότε οι καταδρομείς μου, έμενα ήσυχος και ανενόχλητος.
Πνέυμα ανήσυχο, όμως και φιλόνικος, όπως ο ίδιος παραδέχεται, δεν ένοιωθε άνετα με την ησυχία που του άφηναν.
Μα τότε ενθυμήθηκα τον άλλον προετοιμασμένον δαυλόν, «Την Απόκρισή μου στον Αφορισμό» όπου και τότε πάλιν η δημοσίεψή της τους εξεκάμπισε.
Η δημοσίευση της Απόκρισης στα 1867 ξεσηκώνει για μια ακόμη φορά τον Κλήρο της Κεφαλονιάς όπου αποφασίζεται η προσφυγή στα δικαστήρια, καθ’ ότι η Σύνοδος δηλώνει ότι το επίμαχο κείμενο εκφράζει αρχές, δοξασίες, φρονήματα τα οποία αντιβαίνουν εις την Ορθοδοξία. Κανένας δικηγόρος δεν δέχεται να υπερασπιστεί τον Λασκαράτο και εξ’ επαγγέλματος διορίζεται ο Νικόλαος Βαλσαμάκης. Στην δίκη αυτή ο Λασκαράτος αθωώνεται. Όμως για μια ακόμη φορά ο Ληξουριώτης ποιητής θα επιτεθεί με το νέο του έργο "Η Δίκη μου" και γράφει χαρακτηριστικά στον πρόλογο του βιβλίου του.

"...Κείνος ο τελευταίος δαυλός τους έπεισε ότι ήτον φρονιμώτερο και συμφερώτερο διά αυτούς να ησυχάζουνε και να σιωπούνε."

Δυστυχώς όμως δύο από τους προύχοντες της Κεφαλονιάς δεν θέλησαν να συμμορφωθούν.
Ενόμισαν ότι δεν ήθελε μπορέσω να ανθέξω σε βάναυσες προσβολές εις τους δρόμους και ότι ακολούθως αυτοί ήθελε μπορέσουνε να θριαμβεύσουνε απάνω μου. Διά τέσσαρους εξακολουθηνούς χρόνους μου εκάμανε τες χοντροειδέστερες προσβολές εις τους δρόμους, εμέ, της κυρίας μου, και των θυγατρών μου, κάθε μέρα, και όσες φορές την ημέρα μας απαντούσαν.
Όλα αυτά, όπως ο ίδιος γράφει, όχι μόνον δεν τον πτόησαν αλλά του έδωσαν την αιτία να συνεχίσει να δημοσιεύει στην εφημερίδα του, τον Λύχνο, τις κακοήθειές τους.
Κάποια στιγμή, ίσως για να προφυλάξει την οικογένειά του, αποφασίζει να φύγει από την Κεφαλονιά. Καταφεύγει στην Ζάκυνθο αλλά και ο εκεί Μητροπολίτης είχε εκδώσει κατ’ αυτού αφορισμό. Αναγκάζεται να καταφύγει στην Αγγλία όπου υποστηριζόμενους από κάποιους που εκτιμούσαν τις ιδέες του και τον χαρακτήρα του εργάζεται σαν δάσκαλος της ελληνικής και ιταλικής γλώσσας αλλά και σαν δικηγόρος στο ελληνικό Προξενείο. Όμως τα χρήματα που εξοικονομούσε ήσαν πολύ λιγότερα από τα έξοδα της οικογένειας και έτσι αναγκάζεται να επιστρέψει στην Ζάκυνθο όπου τον περίμεναν νέοι διωγμοί.
Τα βάσανα του μεγάλου ποιητή αλλά και της οικογένειάς του θα τελειώσουν το 1899 με τον ερχομό στην Κεφαλονιά ενός εξέχοντος κληρικού. Του Μητροπολίτη Γεράσιμου Δόριζα. Εμπνευσμένος ιεράρχης ο Δόριζας, νομικός, με μια ευρύτερη μόρφωση, θα καταπιαστεί με την υπόθεση του ποιητή και στις 22 Ιανουαρίου του 1899 υποβάλει έγγραφο στην Ιερά Σύνοδο αλλά και με την προσωπική του συνηγορία, πετυχένει την άρση του αφορισμού πείθοντας όλους ότι ο Λασκαράτος όχι μόνο δεν υπήρξε άθεος αλλά σε όλον τον βίον του ήταν Χριστιανός και Χριστιανός βαίνει προς το τέλος του άγων το ενενηκοστόν έτος.
Ο Ανδρέας Λασκαράτος έχει αφήσει ένα πλουσιότατο συγγραφικό έργο, που για να καταπιαστεί κανείς με αυτό χρειάζονται τόμοι. Κι εδώ ο χώρος μικρός και λίγος για κάτι τόσο μεγάλο. Εκτός από Τα Μυστήρια της Κεφαλονιάς άξια ιδιαίτερης προσοχής είναι τα έργα του Γιατί τα τάλαρα τα λένε τάλαρα, Το Ληξούρι στα 1836, Ο πνίχτης, Ο Λάζαρος, Η γέννησή μου, Η Βάρκα Κανονιέρα, Ο καυγάς μεταξύ Αγαμέμνωνος και Αχιλλέως έχει χαρακτηριστεί σαν η καλύτερη παρωδία από όσες έχουν γραφτεί.
Όσο για την Απόκριση στον Αφορισμό μου, ο Σπύρος Δε Βιάζη γράφει.
Το έργον τούτο είναι εκ των ευφυεστέρων της ημετέρας γραμματολογίας, άμα δε άξιον μελέτης.Ο Ανδρέας Λασκαράτος πέθανε στο Αργοστόλι την 23η Ιουλίου του 1901.Όμως πέρασε στην αιωνιότητα και την ιστορία. Αυτοί που τον κυνήγησαν παρέμειναν άγνωστοι. Κι ευτυχώς γι’ αυτούς.
.
Ξένος της εποχής του
Αλλοίμονο σ’ εκειόν που διά του πνεύματος
Ξεπεράσει οπωσούν την εποχή του
Δεν θάχει ειμή την άχαρην ελπίδα
Νάλθη άλλη γενεά με νοημοσύνη
Ναν του κάμει μιά μέρα δικαιοσύνη.

Ντένης Κονταρίνης

Παρασκευή 5 Ιουνίου 2009

Παξοί. Ένας πράσινος παράδεισος στο Ιόνιο πέλαγος

Είναι πολλά τα λαϊκά δίστιχα που χρησιμοποιούν σε πολλά μέρη της Ελλάδας με σκοπό να δώσουν ένα σατυρικό και πολλές φορές γεωγραφικό χαρακτηρισμό σε τόπους και χωριά. Πολλές φορές οι ίδιοι οι κάτοικοι από την μεγάλη αγάπη για τον τόπο τους, χρησιμοποιούν τα δίστιχα για λόγους εγκωμιαστικούς. Αυτό συμβαίνει και με τους Παξινούς, οι οποίοι είναι περήφανοι για το νησί τους. Λένε λοιπόν οι Παξινοί.
Παξοί κι Αντιπάξοι Λόντρες δεκάξη
Γάιος και Λογγό Παρίσια δεκοχτώ.

Στα 1938, μια σταλιά παιδάκι τότε, είχα την τύχη να γνωρίσω το νησί των Παξών. Με πήρε μαζί του ο πατέρας μου, θυμάμαι, που πήγε εκεί για τελωνειακή υπηρεσία. Ένα μικρό ψαροχώρι, τότε ο Γάιος, η πρωτεύουσα του νησιού, με λίγα πέτρινα σπιτάκια, μια δύο ταβέρνες. και μια δύο εκκλησιές. Παληά παραδοσιακή κωμόπολη που όμως συνεχίζει ακόμη και σήμερα να διατηρεί αρκετά από τα μνημεία της ιστορίας της.
Ξαναβρέθηκα στους Παξούς το 2004, επίσκεψη με την γυναίκα μου. Τρόμαξα να καταλάβω αν βρίσκομαι στο νησάκι του τότε ή σε κάποια κοσμοπολίτικη λουτρόπολη.
Αν σας πω ότι προτιμούσα την πρώτη μου εντύπωση, την εικόνα που μου πρόσφερε στα παιδικά μου χρόνια, ίσως να μην με πιστέψετε.
Μικρό το νησί των Παξών, όπου μαζί με τους Αντίπαξους, είναι το μικρότερο από το σύμπλεγμα των Εφτανήσων, όμως με σημαντική την παρουσία του.

Η ιστορία του νησιού ξεκινάει από τα μυθολογικά χρόνια, που αναφέρεται ότι ο Ποσειδώνας, θεός της θάλασσας, με την τρίαινά του έκοψε ένα κομμάτι από την Κέρκυρα για να φτιάξει μια κρυφή ερωτική γωνιά και να περνάει εκεί όμορφες, ήρεμες, θεϊκές στιγμές με την αγαπημένη του γυναίκα, την Αμφιτρίτη. Σ’ αυτή την επιθυμία του θεού της θάλασσας χρωστάει την ομορφιά του το μικρό νησί.
Από αρχαιοτάτων χρόνων το νησί των Παξών είχε αποικισθεί από διάφορους λαούς. Πρώτοι οι Φοίνικες έκαμαν εκεί την εμφάνιση τους και όπως λέγεται είναι αυτοί που του έδωσαν και το όνομα Παξοί, που προέρχεται από την φοινικική λέξη ΠΑΞ, που σημαίνει πλάκα, ίσως επειδή στο νησί γινόταν τότε εξόρυξη επίπεδων πλακών.
Στη θέση Άγιος Σπυρίδων, στην περιοχή Μαγαζιά ανακαλύφθηκε πρόσφατα αρχαίο νεκροταφείο που εικάζεται ότι ανήκει στον 6ο π.Χ αιώνα. Από τα κτερίσματα του νεκροταφείου συμπεραίνουν οι αρχαιολόγοι ότι το νησί των Παξών κατά τον αιώνα αυτό παρουσίαζε μεγάλη ανάπτυξη και ήταν εμπορικό και ναυτικό κέντρο.
Από τον 8ο π.Χ αιώνα το νησί, μαζί με τους Αντίπαξους ακολουθεί την τύχη της Κέρκυρας.
Την περίοδο της Ενετοκρατίας, οι Παξοί θα γίνουν μεγάλο εμπορικό κέντρο ενώ από το 1799 μέχρι το 1807 θα αποτελούν μια από τις επτά Πολιτείες της Επτανήσου.
Οι κάτοικοι του νησιού αλλά και των Αντίπαξων περνώντας στην Ηπειρωτική Ελλάδα, έλαβαν ενεργό μέρος στους αγώνες της Επανάστασης του 1821.
Στο χώρο των γραμμάτων και των τεχνών οι Παξοί και Αντίπαξοι δεν έχουν να επιδείξουν κάτι το αξιόλογο.
Σχεδόν επίπεδο το νησί, με ψηλότερη κορυφή του τον Άγιο Ίσαυρο με ύψος μόλις 248 μέτρα καλύπτεται στο μεγαλύτερο μέρος του από αμπελώνες και ελιές.
Οι ακτές στην δυτική πλευρά του νησιού, είναι πολύ ψηλές και πέφτουν στην θάλασσα κάθετα σχηματίζοντας εκεί πολλά και βαθειά σπήλαια που είναι γνωστά με την ονομασία Γκράβες. Ένα από αυτά τα σπήλαια είναι γνωστό με την ονομασία η Γκράβα της Υπαπαντής. Η παράδοση αναφέρει πως εκεί μέσα, σ’ αυτό το σπήλαιο βρίσκονταν τα χρύσια μαρμαίροντα δώματα του Ποσειδώνος. Μάλιστα αυτά τα αναφέρει και ο Όμηρος στην Οδύσσεια ως άφθιτα αεί, αιωνίως άφθαρτα. Πρόκειται για τα δωμάτια της όμορφης γωνιάς που είχε φτιάξει ο Ποσειδώνας.
Στα βάθη του σπηλαίου έχουν τις φωλιές του φώκιες και λέγεται ότι κατάγονται από εκείνες τις ομηρικές φώκιες τις οποίες όπως αναφέρει η μυθολογία μας τις έβοσκε και τις φρόντιζε ο θαλάσσιος Θεός Πρωτεύς. Ακόμη το σπήλαιο αυτό αναδίδει μια οσμή από θειάφι.

Η πρωτεύουσα του νησιού, Γάιος λέγεται ότι οφείλει το όνομά της στο μαθητή του Απόστολου Παύλου που έχει επισκεφτεί το νησί. Παραδοσιακός οικισμός ο Γάιος με πολλά παλαιά σπιτάκια αλλά και πάρα πολλά σύγχρονα που εξυπηρετούν τις τουριστικές ανάγκες του νησιού. Στον Γάιο βρίσκεται και η εκκλησιά των Αγίων Αποστόλων, στην οποία υπάρχει μια εικόνα, αντίγραφο από τον περίφημο πίνακα του Ραφαήλ,
"Η Σταύρωση του Ιησού." Το αντίγραφο αυτό εφιλοτέχνησε ο επτανήσιος ζωγράφος Γαζής.
Λίγο έξω από την κωμόπολη του Γάιου βρίσκεται η Μονή της Παναγίας, όπου τον Δεκαπενταύγουστο γίνεται μεγάλο πανηγύρι και συγκεντρώνονται οι κάτοικοι όλου του νησιού αλλά και πολλοί τουρίστες, αφού μετά την λειτουργία η Μονή παραθέτει γεύμα σε όλους τους προσκυνητές.
Σημαντικοί οικισμοί των Παξών είναι το Λογγό, η Λάκκα και τα Μαγαζιά, που είναι το κέντρο του νησιού και κάθε Κυριακή μαζεύονται όλοι για ψυχαγωγία.
Οι κάτοικοι του νησιού ασχολούνται με το ψάρεμα και την παραγωγή ονομαστών γλυκών κρασιών.
Το καλοκαίρι το νησί μετατρέπεται σ’ ένα από τα πλέον ονομαστά τουριστικά θέρετρα της Μεσογείου και είναι πολλοί οι ξένοι που το επισκέπτονται. Το μικρό γραφικό λιμάνι του Γάιου, γεμίζει με πλεούμενα που παρουσιάζουν ένα αξιόλογο θέαμα. Είναι πολλές οι τουριστικές ατραξιόν που προσφέρει το νησί Γραφικές οι ακρογιαλιές του με τα καταγάλανα πεντακάθαρα νερά προσφέρονται για την απόλαυση της θάλασσας και γεμίζουν από κόσμο.
Οι Παξοί είναι ένας πράσινος παράδεισος αναφέρεται στα διαφημιστικά φυλλάδια του ελληνικού τουρισμού. Και δεν έχουν άδικο. Πραγματικά είναι ένα παραδεισένιο νησάκι, που αξίζει μια επίσκεψη...

Ντένης Κονταρίνης