Μεγαλοβδομάδα και Πάσχα στα Εφτάνησα.

Κεντρική φωτογραφία γι τον μήνα Απρίλη.
Λευκάδα. Η Αγία Κυριακή.

Λαμπρή στην Κέρκυρα μέσα στην φύση

Από την κέρκυρα όνειρο μεσ’ στη χαρά του Μάη, τραγουδάει ο Εθνικός μας ποιητής Κωστής Παλαμάς. Το νησί, που με τις απίθανες φυσικές ομορφιές του ασκεί μιά παράξενη γοητεία στον κάθε επισκέπτη. Μέσα στη χαρά τ΄Απρίλη το Πάσχα γίνεται πιό όμορφο στο πανέμορφο νησί της Κέρκυρας, ένα νησί γεμάτο ζωγραφιές.

Στην Κέρκυρα οι γιορτές του Πάσχα αρχίζουν την Κυριακή των Βαϊων. Η μέρα αυτή είναι η επέτειος της σωτηρίας του νησιού από την πανούκλα του 1630

Το σκήνωμα του Αγίου Σπυρίδωνα λιτανεύεται στους δρόμους της πόλης, συνοδευόμενο από τις δεκαπέντε φιλαρμονικές του νησιού και πλήθος κόσμου. Η λιτανεία καταλήγει στα τείχη της πόλης από όπου ο Άγιος έδειωξε τον λιμό.

Στο Δημοτικό θέατρο την Μεγάλη Τετάρτη γίνεται συναυλία εκκλησιαστικής μουσικής από τη Δημοτική Χορωδία.

Την Μεγάλη Πέμπτη στο Duomo, την καθολική εκκλησία ανάβουν δώδεκα κεριά και σβύνουν από ένα μετά την ανάγνωση του κάθε ευαγγελίου.

Η Μεγάλη Παρασκευή είναι η ημέρα των Επιταφίων. Οι περιφορές στην πόλη αρχίζουν από το μεσημέρι γιά να προλαβαίνουν οι Φιλαρμονικές να συνοδεύουν όλους τους Επιτάφιους. Πρώτοι βγαίνουν οι Επιτάφιοι της Παναγίας της Σπηλιώτισσας, από το Νέο Φρούριο και στι 2μμ ο Επιτάφιος του Παντοκράτορα από το Καμπιέλο Ο Επιτάφιος της Μητρόπολης βγαίνει τελευταίος στις 10 το βράδυ..

Το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου στις 6 η ώρα, στην Παναγία των Ξένων πραγματοποιείται τεχνητός σεισμός αναπαράσταση του σεισμού που περιγράφεται στο Ευαγγέλιο. Επίσης στις 9 το πρωί γίνεται η περιφορά του Επιταφίου του Αγίου Σπυρίδωνα. Η πομπή κινείται με τους πένθιμους ρυθμούς των τριών Φιλαρμονικών της Πόλης

Στις 11 γίνεται η πρώτη Ανάσταση και αρχίζει το έθιμο των «Μπότηδων» Το έθιμο αυτό είναι ένα κατάλοιπο της κατοχής του νησιού από τους Ενετούς οι οποίοι την πρωτοχρονιά πετούσαν από τα παράθυρά τους παλιά αντικείμενα γιά να τους φέρει ο νέος χρόνος καινούργια. Οι Κερκυραίοι αντικατέστησαν τα παλιά αντικείμενα με κανάτια τα οποία γεμίζουν νερό και αυτά ρίχνουν από τα μπαλκόνια τους και τα παράθυρά τους.

Ένα άλλο έθιμο που αναβιώνει τα τελευταία χρόνια είναι η τοποθέτηση μιά μεγάλης μαστέλας (στρογγυλής σκάφης)στην πλατεία της Πίνιας. Το μισοβάρελο αυτό γεμίζεται με νερό και στολίζεται με φοίνικες, μυρτιές και κορδέλλες. Οι περαστικοί καλούνται να ρίξουν κέρματα «γιά το καλό» μέσα στο βαρέλι. Με την Ανάσταση κάποιος βουτάει μέσα γιά να μαζέψει τα λεφτά. Η Ανάσταση γίνεται στην πάνω πλατεία, στην εκκλησιά της Αγίας Παρασκευής Γίνεται με «τυμπονοκρουσίες» και πυροτεχνήματα και όταν τελειώσει οι μπάντες διασχίζουν όλη την πόλη με γοργό βήμα παίζοντας εύθυμα ενώ ο κόσμος τρέχει από πίσω τραγουδώντας. Το γλέντι διαρκεί μέχρι το πρωί

Μεγαλοβδομάδα στην Κεφαλονιά.

Κεφαλονιά. Το νησί με την πλέον παράξενη ομορφιά. Το πιό ιδιόμορφο νησί του Εφτανησιακού συμπλέγματος. Το νησί όπου τα επώνυμα όλων των κατοίκων τελειώνου σε «ατος» π.χ. Βασιλάτος ενώ τα χωριά τους σε «ατα» Κουρουκλάτα, Φαρακλάτα

Σε όλη την Κεφαλονιά μπορεί να πει κανείς ότι οι εκδηλώσεις γιά την Μεγάλη βδομάδα και το Πάσχα είναι σχεδόν οι ίδιες με τα υπόλοιπα νησιά του Ιονίου

Υπάρχουν κάποιες ιδιαιτερότητες στο Αργοστόλι. Την Μεγάλη Πέμπτη έβαφαν τα αυγά και κρατούσαν το πρώτο πιστεύοντας ότι έχει κάποιες θαυματουργές ιδιότητες. Την Μεγάλη Παρασκεύη εθεωρείτο κακό να τρυπηθεί κανείς και η πληγή να βγάλει αίμα. Πολλοί έπιναν λίγο ξύδι σε ανάμνηση του «χολή και όξος»

Στα παλιά χρόνια γιά το Ληξούρι η μέρα της Λαμπρής ήτανε ξεχωριστή. Οι ενορίες συναγωνίζοντας γιά το ποιά θα κάνει την Ανάσταση πιό αργά. Το θεωρούσαν πρωταίρημα να είναι οι τελευταίοι που θα πούνε το «Χριστός Ανέστη» Γι΄αυτό και ο παπάς διάβαζε όσο μπορούσε πιό αργά το Ευαγγέλιο, γιά να καθυστερήσει τη στιγμή της κορύφωσης

Στον Αρχάγγελο γινόταν η τελευταία Ανάσταση και γιά αυτό ήτανε και η πιό επίσημη και δημοφιλής. Ο κόσμος προσερχόταν με το πλέον επίσημο ένδυμά του αλλά και τριζόνια, στάμνες και φυσικά βαρελότα

Όταν γέμιζε η εκκλησιά ο παπάς έβγαινε στην Ωραία Πύλη γιά το «Δεύτε λάβετε Φως»

Η φωτιά αναβόταν επί τόπου με «αφόρια κιάκια» (σπίρτα αμεταχείριστα) γιά να είναι βέβαιοι όλοι ότι είναι γνήσιο το νέο φως. Ύστερα κατέβαινε αργά τα σκαλοπάτια και με το χρυσό Ευαγγέλιο στο στήθος τραβούσε προς την έξοδο. Ακολουθούσε ο Σταυρός της Αποκαθήλωσης και η εικόνα της Ανάστασης. Πάντοτε καθυστερούσε να πει το Χριστός Ανέστη σε βαθμό που εδιαμαρτύροντο και εφώναζαν οι πιστοί.

Την στιγμή που επιτέλους όλοι περίμεναν με το «Χριστός Α....» γινότανε πανικός.Τίποτα άλλο δεν ακουγόταν από τα σμπάρα και τα τριζόνια Πολλοί χτυπούσαν σανίδια πάνω στους τοίχους της εκκλησιάς. Όλοι έκαναν θόρυβο με όποιο τρόπο μπορούσαν γιά να εκδηλώσουν τη μεγάλη χαρά και να ξεσπάσουν από την κατάνυξη των ημερών.

Στην συνέχεια κατά την είσοδο στην εκκλησία είχαμε ένα ιδιαίτερο τελετουργικό (αναπαράσταση) το οποίο μας δίνει ο Ανδρέας Λασκαράτος στα «Μυστήρια της Κεφαλονιάς»

« παπάς αρχίζει την Ακολουθία όξου στο δρόμο. Κάνει έπειτα να μπει μέσα και η θύρα κλείεται στα μούτρα.Ένας είναι μέσαθε και υποκρίνεται το Διάολο και ο παπάς έξουθε υποκρίνεται το Χριστό. Η εκκλησιά υποτίθεται να είναι η Κόλαση. Ο Χριστός θέλει να μπει να ελευθερώσει τους κολασμένους. Ο Διάολος δεν τον αφήνει. Να στο ύστερο ο

Χριστό νικάει και μπαίνει.»

Επίσης ο μεγάλος σατυρικός του Ληξουρίου μας δίνει γιά τη συνέχεια της λειτουργίας μετά την Ανάσταση

«Ο παπάς ξακολουθάει τη λειτουργία του ή τουλάχιστο υποτέθεται πως θέλει να την ξακολουθάει. Ποιός τον ακούει; Οι πιστολιές πέφτουνε μεσ’ την εκκλησιά σα σε πόλεμο.Τα βαρελότα τρομάζουνε την εκκλησιά όλη, τα τρικιτρόκια ριμένα μεσ’ στους ανθρώπους πηδούνε σηώντας και κάνουνε ανάβλιαξη, οι ζουρλορουκέτες πετούνε και βγάζουνε μάτια. Τα παιδιά τσακόνωνται και γροθίζονται, οι μεγάλοι φωνάζουν τάχατες γιά ησυχία και οι φωνές τους αξαίνουνε την ανάβλιαξη. Βρισιές, φοβέρες, τσακωμάρες, παρατρεξίματα και η ώρα έρχεται γιά το Ευαγγέλιο»

Ένα ακόμη έθιμο που δυστυχώς ανήκει στο παρελθόν είναι αυτό της στάμνας. Λίγοι γνωρίζουν ότι το έθιμο που συναντάμε σήμερα στην Κέρκυρα δεν είναι αποκλειστικά της περιοχής. Αντίθετα υπήρχε σε όλα τα Επτάνησα από την περίοδο της Ρωμαιοκαθολικής κυριαρχίας στην οποία και έχει τις ρίζες του. Η τελευταία αναφορά γιά το συγκεκριμένο έθιμο που υπάρχει σε ιστορικές πηγές, χάνεται κάπου στα 1829. Τότε οι Κεφαλονίτισσες έριχναν στάμνες από τα μπαλκόνια, όπως ακριβώς σήμερα οι Κερκυραίες, γιά να γιορτάσουν την Ανάσταση του Ιησού. Το έθιμο πιθανότατα ατόνισε κατά την Ένωση με την υπόλοιπη Ελλάδα και σήμερα δεν υπάρχουν κατάλοιπα σε κανένα μέρος του νησιού.

Αμέσως μετά το Χριστός Ανέστη η νηστεία τερματίζεται. Οι πιστοί επιδίδονται σε γλέντι που περιλαμβάνει απαραίτητα τα πασχαλινά αυγά, κουλουράκια της Λαμπρής μα πάνω απ’ όλα το πασχαλινό σουβλιστό αρνί το μεσημέρι της Κυριακής. Η χαρά και το πανηγύρι στο μεγαλέιο του γιά να γιορτάσουν όλοι μαζύ την νίκη του Θεανθρώπου απέναντι στον θάνατο.

Φίλες και φίλοι μου.
Παρακαλώ κάνετε μια επίσκεψη στο http://hellascafe.blogspot.com
Θα βρείτε κάτι πολύ ενεδιαφέρον.