Εκκλησιές και Μοναστήρια στα Εφτάνησα. Ζάκυνθος.

Κεντρική φωτογραφία για τον μήνα Φεβρουάριο.
Κύθηρα. Η Χώρα και στο βάθος το Καψάλι.

Ας μου επιτραπεί να πω ένα μεγάλο "ευχαριστώ" στην πολύ καλή μου φίλη Χαρά Θεοδωρίτση για την μεγάλη και σημαντική βοήθειά της. Χαρά μου σ΄ευχαριστώ.

Φτάσαμε και στη Ζάκυνθο. Το Φιόρο του Λεβάντε. Το λουλούδι της Ανατολής. Και στ΄αλήθεια είναι ένα λουλούδι. Εδώ λοιπόν για έναν όμορφο περίπατο σε κάποιες από τις εκατοντάδες μικρές εκκλησιές και τα μοναστήρια, που είναι διάσπαρτα σε όλο το νησί. 

Ζάκυνθος. Η Χώρα.

Η θρησκευτική λατρεία των Ζακυνθινών έχει πολύ βαθιές ρίζες. Μπορεί να πει κανείς ότι φτάνει στα αρχαία χρόνια αφού εκεί, στο νησί, εκείνα τα χρόνια, λατρεύεται πάρα πολύ η θεά Άρτεμις. Αργότερα οι Ζακυνθινοί θα ασπασθούν τον Χριστιανισμό. Το 34 μΧ. από το νησί της Ζακύνθου θα περάσει η Μαρία Μαγδαληνή πηγαίνοντας προς τη Ρώμη. Μαζί της οι Ζακυνθινοί θα έχουν την πρώτη γνωριμία με τον Χριστιανισμό. Μάλιστα προς τιμή της μεγάλης επισκέπτριας ένα ορεινό χωριό του νησιού θα το ονομάσουν Μαριές.
Στη διάρκεια της Ενετοκρατίας, το Βατικανό πιέζει τους κατοίκους του νησιού να προσχωρήσουν στην παπική εκκλησία αλλά δεν τα καταφέρνει. Και τούτο γιατί η θρησκευτική λατρεία των Ζακυνθινών είχε συνδεθεί με τους αγώνες των ποπολάρων εναντίων των ξένων κατακτητών. Οι Ζακυνθινοί ποπολάροι χτίζουν ολοένα και περισσότερες εκκλησιές στις οποίες γίνονται πολλές θρησκευτικές γιορτές.  

Αυτό το υπέροχο θέαμα παρουσιάζει η Ζάκυνθος από το λόφο του Στράνη.

Με το πέρασμα του χρόνου αυτές οι λαϊκές θρησκευτικές γιορτές γίνονται αναπόσπαστα κομμάτια από τη ζωή των ποπολάρων και έχουν φτάσει να υπάρχουν και σήμερα. 
Έτσι ένας μεγάλος αριθμός εκκλησιών είναι απλωμένος σε όλο το νησί. Πάμε λοιπόν έναν πρώτο περίπατο σήμερα να γνωρίσουμε κάποιες από αυτές. 
Ένα προσκύνημα  οπωσδήποτε στον συνονόματό μου Άγιο Διονύσιο τον οποίο δεν θα παρουσιάσω σ΄αυτούς τους περιπάτους αφού είχα κάμει μια ξεχωριστή παρουσίαση πριν από καιρό.  

Μοναστήρι Παναγιάς Σκοπιώτισσας.

Το Μοναστήρι της Σκοπιώτισσας πάνω στα αρχαία ερείπια.

Στην κορφή του όρους Σκοπός, στις πλάτες του χωριού Αργάσι, βρίσκεται το μικρό μισογκρεμισμένο μοναστήρι που κτίστηκε τον 15^ο αιώνα προς τιμή της Παναγιάς.
Χτίστηκε σε βυζαντινό ρυθμό πάνω στα ερείπια του αρχαίου ναού της Αρτέμιδας σε σχήμα σταυρού.
Η εκκλησιά αυτή είχε εμπλουτιστεί με τοιχογραφίες και φορητές εικόνες αξιόλογων καλλιτεχνών της εποχής από την οικογένεια Λογοθέτη,στην ιδιοκτησία της οποίας είχε περιέλθει από τους προηγούμενους Ενετούς ιδιοκτήτες. Κι΄ακόμη τον επόμενο αιώνα σημαντικά έργα τέχνης είχαν προστεθεί στο εσωτερικό της. 
Όλος αυτός ο θησαυρός δυστυχώς εξαφανίστηκε από την Ζάκυνθο και φυγαδεύτηκε σε άγνωστους τόπους. Σήμερα έχουν εντοπισθεί σε εκκλησιές της Βενετίας και σε διάφορες βιβλιοθήκες της Ευρώπης. 

Από τη θέση που βρίσκεται το μοναστήρι μέσα στη φύση μπορεί κανείς να δει ολόκληρο το νησί, μια θέα που δεν ξεχνιέται και που όπως φαίνεται από το όνομα Μπελβεντέρε,(όμορφη θέα) που του έχουν δώσει το εκτιμούσαν και οι Ενετοί.

Η είσοδος της Μονής.

Το εσωτερικό του μικρού ναού πλούσιο σε τοιχογραφίες ακόμη και σήμερα κάνουν την εκκλησιά να είναι ένα σημαντικό και ιστορικό μνημείο.
Οι μεγάλοι σεισμοί του 1893 προξένησαν μεγάλες ζημιές στην μικρή εκκλησιά ενώ οι σεισμοί του 1953 μπορεί να πει κανείς ότι την αποτελείωσαν. Σήμερα η εκκλησιά στέκει όρθια χάρη στην αναστήλωση που έγινε το 1962 από την Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων.

Μοναστήρι της Παναγιάς της Ελευθερώτριας.

Το μοναστήρι της Παναγιάς της Ελευθερώτριας.

Στο χωριό Λαγοπόδο, λίγο έξω από το Μαχαιράδο με κατεύθυνση βόρεια, συναντάται στα αριστερά το μοναστήρι της Παναγιάς της Ελευθερώτριας το οποίο είναι άγνωστον πότε πρωτοχτίστηκε. Βρίσκεται σε μια πανοραμική περιοχή κοντά στον ναό της Αγίας Μαύρας και αποτελεί ένα σπουδαίο σύγχρονο μνημείο της υπαίθρου του νησιού της Ζακύνθου. Ερείπια τριακοσίων και πλέον ετών υπήρχα εκεί. Πάνω σ΄αυτά τα ερείπια ο Αρχιμανδρίτης Χρυσόστομος ίδρυσε το 1962 το Ησυχαστήριο και είναι και ο πνευματικός πατέρας του. 

Λέγεται πως στο εσωτερικό του υπάρχουν τα λείψανα των παιδιών που σκότωσε ο Ηρώδης στα Ιεροσόλυμα κι΄ακόμη πετρώματα από τους Αγίους τόπους και ο Σταυρός του Παναγίου Τάφου. Από τις παλαιότερες εικόνες αξιομνημόνευτη είναι η Παναγία η Βρεφοκρατούσα, η "Πεπονιότισσα" όπως την αποκαλούν οι ντόπιοι η οποία βρίσκεται σε ξυλόγλυπτη και χρυσομένη καθέδρα. 

Το θαυμάσιο κτίριο της εκκλησιάς είναι καμωμένο από πελεκητή πέτρα και η εξωτερική του εμφάνιση παραπέμπει σε κάστρο παρά σε μοναστήρι.

Χαρακτηριστικές είναι οι πολεμίστρες στους πύργους καθώς και η εναλλαγή του λευκού με το κόκκινο που υπογραμμίζει όλα τα παράθυρα και τις αψίδες του.

Το μοναστήρι έχει θέα προς τα πεδινά της Ζακύνθου και αποτελεί έκπληξη η πλούσια βλάστηση που το περιβάλει.

Είναι γυναικείο μοναστήρι και φιλοξενεί ένα μικρό αριθμό 

καλογριών,

Το μοναστήρι της Σπηλιώτισσας.

Γενική άποψη της Μονής της Σπηλιώτισσας.

Στο μεσόγειο οικισμό, τις Ορθονιές, που βρίσκεται στο βόρειο τμήμα του νησιού της Ζακύνθου, είναι το μοναστήρι της Παναγιάς της Σπηλιά ή Σπηλιώτισσας. 
Το μοναστήρι έχει χτιστεί στην άκρη ενός γκρεμού τον 16ο αιώνα κοντά σε μια σπηλιά όπου βρέθηκε η εικόνα της Παναγίας. Ιδρύθηκε από τον μοναχό Ιωαννίκιο Κατσιβά 
Για πάρα πολλά χρόνια το μοναστήρι είχε ερειπωθεί από την εγκατάλειψη.  Οι σεισμοί του 1953 μετέτρεψαν σε ερείπια τη μικρή εκκλησιά και σώθηκαν μόνο το καμπαναριό και το καθολικό. Για χρόνια έμεναν όλα σε ερείπια όμως με την επιμονή και προσπάθειες του τότε Μητροπολίτου Ζακύνθου κ. Χρυσοστόμου η μικρή εκκλησιά έχει επιδιορθωθεί. 
Το μοναστήρι κατείχε μεγάλη περιουσία που του επέτρεψε να οργανωθεί ως κτιριακό συγκρότημα. 
Τη νύχτα της 15ης του Μάη το 1747 κάποιοι που φιλοξενήθηκαν στην μονή έκλεψαν τις παλιές εικόνες και τους κώδικες. Η Ζάκυνθος έχασε τότε ανεκτίμητης και μοναδικής αξίας ιστορικά αλλά και καλλιτεχνικά κειμήλια.

Η εικόνα της Παναγιάς.

Στο καθολικό της μικρής μονής υπάρχει η εικόνα της Παναγίας η οποία, σύμφωνα με κάποια τοπική παράδοση τα χρόνια της Εικονομαχίας ήταν κρυμμένη σε μια σπηλιά.

Το Καθολικό της Μονής.

Το μικρό μοναστήρι που είναι ένα από τα πολυτιμότερα μνημεία της υπαίθρου του νησιού της Ζακύνθου γιορτάζει στις 7 Σεπτεμβρίου.

Μοναστήρι Υπεράγαθος.

Το μοναστήρι του Υπεραγάθου.

Σε κοντινή απόσταση από το χωριό Κοιλιωμένος, στη αρχαία τοποθεσία Περάγκαθο, βρίσκεται το μοναστήρι του Υπεραγάθου. Στο ίδιο μέρος υπήρχε η εκκλησιά του Αγίου Χριστοφόρου η οποία παραμένει άγνωστο από ποιόν είχε χτιστεί.
Στις αρχές του 17ου αιώνα οι αδελφοί Παρθένιος και Ευστάθιος Κωστής ιερωμένοι από το Μικρό Γαλάρο ίδρυσαν εκεί ανδρικό κοινοβιακό μοναστήρι και την εκκλησιά την μετονόμασαν σε Εισόδια της Θεοτόκου. 
Το 1671 το μοναστήρι αφιερώθηκε σαν  μετόχι στο όρος  Σινά. Είχε πάρει το όνομα της Αγίας Αικατερίνης αλλά εξακολουθεί να λέγεται και να γράφεται σαν Παναγία Υπεραγάθου.  
Το μοναστήρι καταστράφηκε πολλές φορές στο πέρασμα των αιώνων από σεισμούς και πυρκαγιές αλλά πάντα ξανακτιζόταν.

Οι καμπάνες της Μονής.
Την φωτογραφία δανείστηκα από την ιστοσελίδα ΟΝΕΙΡΕΜΕΝΑ ΧΡΟΝΙΑ του φίλου μου Skouliki. 

Υπήρχαν παλαιά έργα τέχνης αλλά και περίφημοι αρχαίοι κώδικες που εξαφανίστηκαν από αρχαιοκάπηλους. Σήμερα υπάρχουν κάποιες ωραιότατες τοιχογραφίες οι οποίες όμως είναι σκεπασμένες με ασβεστόματα.  

Το πέρασμα του χρόνου έχει αφήσει μόνο λίγα υπόλοιπα από την λαμπρότητα που είχε στο παρελθόν. 

Ήταν ένας όμορφος περίπατος που άξιζε. Βέβαια το νησί της Ζακύνθου έχει πάρα πολλές μικρές εκκλησιές και μοναστήρια. 
Θα έχουμε λοιπόν και άλλους περιπάτους. 
Σας ευχαριστώ και νάσται όλοι σας πάντα καλά.

Θα χαρώ να σας δω και στο http://hellascafe.blogspot.com
Πάντα κάτι ενδιαφέρον θα βρείτε.

ΠΗΓΕΣ
Ντίνου Κονόμου.
ΖΑΚΥΝΘΟΣ 1478-1978 
*ΥΠΑΙΘΡΟΣ  ΧΩΡΑ*

w. gozakynthos.gr

w. zanteisland.com

w. zakynthos.livecity.gr
w. nyxthimeron.com
w. gtp.gr