Τα κάστρα στα Εφτάνησα                       

Αγαπητές φίλες και αγαπητοί φίλοι των Εφτανήσων.

Βρίσκομαι στην ευχάριστη θέση να σας ανακοινώσω ότι από την Δημαρχία της Κέρκυρας έλαβα το βιβλίο του Δημήτρη Ταλιάνη, Πάσχα στην Κέρκυρα,  το βιβλίο της Αλίκης Κατσαρού,  Μικρή ιστορία της Παλιάς Πόλης της Κέρκυρας, στα ελληνικά και στα αγγλικά και το τριμηνιαίο περιοδικό "Πόρφυρας," της Κερκυραϊκής Ένωσης Γραμμάτων και Τεχνών. Να ευχαριστήσω την κ. Σπυριδούλα Τσουκαλά για την αποστολή και σύντομα από τον χώρο αυτόν θα σας τα παρουσιάσω.  

Και προχωράμε στον περίπατό μας.                              

Κάστρα στα Κύθηρα

Το Κάστρο και ένα μέρος της Χώρας.

Τα Εφτάνησα, λόγω της στρατηγικής τους θέσης, αλλά και λόγω των θησαυρών που είχαν, υπήρξαν πάντοτε ο κύριος στόχος των πειρατών και των ληστρικών λαών της Ανατολής και της Μεσογείου. Για τον λόγο αυτό οι κατά καιρούς καταχτητές των φρόντιζαν την οχύρωσή τους. Πιο πολύ από όλους, οι Ενετοί ήσαν αυτοί που έχτισαν στα νησιά τα περισσότερα αλλά και πλέον ασφαλή κάστρα. Πολλά τα κάστρα που αυτό το καιρό υπάρχουν διάσπαρτα στα Ιόνια νησιά και πλέον παραμένουν σαν μνημεία ιστορικά και αξιοθέατα. 

Πριν από καιρό είχα παρουσιάσει τα δύο Κάστρα της Κέρκυρας, το Παλιό και το Νέο. Επίσης είχαμε επισκεφτεί και το Κάστρο της Κεφαλονιάς., του Άη – Γιώργη, όπου εκεί ήταν και η πρώτη πρωτεύουσα του νησιού. Περάσαμε και από τη Λευκάδα όπου γνωρίσαμε το Κάστρο του νησιού, της Αγίας Μαύρας όπως το λένε. Σήμερα ο περίπατός μας θα είναι στα Κύθηρα να γνωρίσουμε και αυτού του νησιού τα Κάστρα. Ελάτε λοιπόν να τα γνωρίσουμε.

Το Κάστρο της Χώρας

Το Κάστρο στη Χώρα των Κυθήρων.

Πάμε, πρώτα να δούμε το Κάστρο της Χώρας της πρωτεύουσας του νησιού. Βρίσκεται χτισμένο στην κορφή ενός δύσβατου λόφου και εξασφάλιζε την προστασία του νησιού από πειρατές και εισβολείς. Είναι το χαρακτηριστικό μνημείο του νησιού. “Η Φορτσέττα”, όπως έχει μείνει να λέγεται. Από τη θέση που βρίσκεται το Κάστρο, αλλά και το νησί, δεσπόζει σε τρία πέλαγα. Ιόνιο, Αιγαίο και Κρητικό. Στην επιβλητική πύλη του Κάστρου δεσπόζει το φτερωτό λιοντάρι του Αγίου Μάρκου της Βενετίας, έμβλημα της πανίσχυρης τότε Ενετικής Αυτοκρατορίας. Και από κάτω η επιγραφή στα λατινικά. “Pax tibi Marco Evangelista meus” (Ειρήνη συ τω Ευαγγελιστί μου Μάρκω)

Άλλη μια άποψη του Κάστρου

Καθώς περνάει κανείς την είσοδο στη δεξιά πλευρά είναι ένα κτίριο του οποίου οι τοίχοι έχουν πάχος ενός μέτρου. Εκεί ήταν η μπαρουταποθήκη. Δίπλα ακριβώς βρίσκεται ο ναός του Παντοκράτορα με ανεκτίμητες αγιογραφίες.

Το Κάστρο ξεκίνησε να χτίζεται τον 13^ο αιώνα και προχώρησε η κατασκευή του σε διάφορες φάσεις της ιστορίας του νησιού. Το μεγαλύτερο και κυριότερο τμήμα του χτίστηκε το 1503 από τους Ενετούς και διήρκεσε δύο αιώνες με πολλές ενδιάμεσα διακοπές. Οι Ενετοί  το επισκεύασαν και το ανασυγκρότησαν.

Δρόμος στο εσωτερικό του Κάστρου.

Το Κάστρο, όπως άλλωστε και τα περισσότερα άλλα, υπήρξε η έδρα του Ενετού Προβλεπτή. Στο κτίριο που ήταν η κατοικία του και αργότερα κατοικία του Άγγλου Αρμοστή, σήμερα στεγάζεται το ιστορικό αρχείο των Κυθήρων με πλούσιο υλικό από την περίοδο της Ενετοκρατίας. Αυτό το αρχειακό υλικό είναι από τα μεγαλύτερα και σπουδαιότερα στην Ελλάδα αφού αριθμεί περί τις πέντε εκατομμύρια σελίδες με σπουδαία κείμενα και έγγραφα του 16^ου αιώνα ανάμεσά τους.  Μέσα στο χώρο του Κάστρου υπάρχουν αρκετές εκκλησιές του 16^ου και 17^ου αιώνα εξαιρετικής αρχιτεκτονικής γεμάτες με αγιογραφίες θαυμαστής τέχνης. Το Κάστρο περικλείει μια αληθινή νεκρόπολη. Δικαιολογημένα έχει χαρακτηριστεί σαν σημαντικό αξιοθέατο του νησιού.

Το Κάστρο στον Αβλέμονα

Το κάστρο στον Αβλέμωνα.

Ένα πανέμορφο μικρό παραθαλάσσιο ψαροχώρι ο Αβλέμονας, που ξεχωρίζει για την αιγαιοπελαγίτικη αρχιτεκτονική του. Πνιγμένο στο πράσινο αλλά και με όμορφες καταγάλανες ακρογιαλιές. Κι΄είναι πολύς ο κόσμος που κάθε καλοκαίρι απολαμβάνει όλα όσα όμορφα προσφέρει. Κι΄είναι όλοι αυτοί που έχουν την τύχη να κάμουν μιαν επίσκεψη στο Κάστρο του και να το γνωρίσουν. Να γνωρίσουν το Καστέλο, όπως το ονοματίζουν οι ντόπιοι.Το Κάστρο βρίσκεται στην είσοδο του μικρού λιμανιού του Αβλέμονα που παλαιότερα ήταν το πρώτο λιμάνι του νησιού των Κυθήρων.

Το Κάστρο χτίστηκε από τους Ενετούς το 1565 σε μια προσπάθεια να ελέγξουν το νησί αλλά και την γύρω περιοχή από τους πειρατές και ξένους επιδρομείς.

Και σ΄αυτό το Κάστρο, πάνω από την πύλη του υπάρχει σκαλισμένο το σήμα της παντοκρατορίας της Ενετικής Αυτοκρατορίας. Ο φτερωτός λέοντας του Αγίου Μάρκου. Το σχήμα του Κάστρου είναι οκτάγωνο και έχει τα εξής χαρακτηριστικά. ΄Έχει κανονιοθυρίδες, κεντρικό πύργο, αποθήκες, οικήματα της φρουράς και κάποια εγκατελημένα κανόνια.

Έχει υποστεί πάρα πολλές ζημιές και φθορές παρήγορο όμως είναι ότι από την Πολιτεία γίνονται ενέργειες για την αναστήλωσή του.

Στο νησί των Κυθήρων, εκτός από τα Κάστρα της Χώρας και του Αβλέμωνα,  υπάρχουν δύο ακόμη αξιόλογα που έχουν χαρακτηριστεί σαν ιστορικά και αρχαιολογικά μνημεία. Και αυτά είναι....

...Το κάστρο του Μυλοποτάμου ή Κάτω Χώρας

Μια λεπτομέρεια από το κάστρο του Μυλοποτάμου.

Στην άκρη του οικισμού του Μυλοπόταμου και ακριβώς δίπλα από το παλιό ερειπωμένο σχολείο, βρίσκεται η πύλη του Κάστρου της Κάτω Χώρας. Η πύλη αυτή είναι διακοσμημένη με διάφορα σύμβολα της Ενετικής Αυτοκρατορίας και ανάμεσα σε αυτά το φτερωτό λιοντάρι του Αγίου Μάρκου, το σύμβολο της παντοδυναμίας των Ενετών. Αναγράφεται επίσης και η ημερομηνία 1565 που είναι η χρονιά κατασκευής του Κάστρου. Είναι χτισμένο ανάμεσα σε λόφους και πλαγιές και σε θέση με στρατηγική σημασία. Η ορατότητά του είναι προς τα δυτικά παράλια του νησιού, στο Ιόνιο πέλαγος. 

Μυλοπόταμος. Στο εσωτερικό του κάστρου.

Οι πηγές που υπάρχουν αναφέρουν πως στο Κάστρο, εκτός από τους απλούς κατοίκους, κατοικούσαν και πενήντα οικογένειες Ενετών στρατιωτών οι οποίοι ήσαν υπεύθυνοι και για την άμυνα του Κάστρου κατά των πειρατών και των επιδρομέων.

Στο εσωτερικό του Κάστρου και στα ερείπια που υπάρχουν διακρίνεται η διαρύθμιση των διορόφων οικιών. Άξια προσοχής επίσης είναι η πυκνή δόμηση που επικρατεί ανάμεσα στις οικίες. Αυτό μαρτυρεί την μεγάλη ανάγκη προφύλαξης που είχαν οι κάτοικοι την εποχή της πειρατείας. Ανάμεσα στα ερείπια διακρίνονται και αρκετές βυζαντινές εκκλησιές. Ξεχωρίζουν η Παναγία η Μεσοσπορίτισσα, ο Προφήτης Ηλίας, ο Άγιος Αθανάσιος, ο Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος, οι Άγιοι Ανάργυροι, ο Άγιος Νικόλαος, οι Άγιοι Πάντες, ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος και ο Άγιος Δημήτριος. 

Την ώρα του ηλιοβασιλέματος η θέα από το Κάστρο είναι φανταστική.

Το άλλο αξιόλογο κάστρο-μνημείο είναι....

...Το Κάστρο της Παλαιοχώρας

Η είσοδος του κάστρου της Παλαιοχώρας.

Το Κάστρο αυτό, το ερειπωμένο φρούριο της Παλαιοχώρας, είναι, ίσως, το πιο σημαντικό ιστορικό μνημείο του νησιού αλλά και ένας από τους πιο σπουδαίους αρχαιολογικούς χώρους. Χτίστηκε τον 12^ο αιώνα από Μονεμβασίτες μαστόρους και πήρε το όνομα Πόλη του Αγίου Δημητρίου, που αποτελούσε την πρωτεύουσα του νησιού κατά τα βυζαντινά χρόνια.

Το Κάστρο και η Παλαιοχώρα βρίσκονται στη βόρεια πλευρά του νησιού μέσα σε ένα φυσικό οχυρό που σχηματίζουν ένα άγριο, βαθύ φαράγγι και οι τεράστιοι άγριοι βράχοι που το καλύπτουν. Το φαράγγι αυτό καταλήγει στην ακτή της Κακιάς Λαγκάδας. 

Ναός στο εσωτερικό του κάστρου.

Και αυτό το Κάστρο κατασκευάσθηκε για την προστασία των κατοίκων από τους πειρατές. Η πόλη του Αγίου Δημητρίου καταστράφηκε το 1537 από τον αρχιναύαρχο του τουρκικού στόλου Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα ο οποίος αφού κούρσεψε την πόλη κατέσφαξε πολλούς κατοίκους και μετά την πυρπόλησε. Όσοι κατάφεραν να επιζήσουν της καταστροφής μετοίκησαν στα γύρω χωριά και ο τόπος δεν ξανακατοικήθηκε ποτέ πια. Ένας μύθος λέει για την Παλαιοχώρα, πως αργά τη νύχτα ακούγονται οι φωνές των γυναικών την ώρα της σφαγής.

Μια από τις εκκλησιές που υπάρχουν μέσα στο Κάστρο είναι αυτή της Αγίας Βαρβάρας, εξαίρετο δείγμα της Μονεμβασιώτικης αρχιτεκτονικής.

Παρακαλώ επισκεφθείτε και την άλλη ιστοσελίδα μου http://hellascafe.blogspot.com.
Πάντα κάτι ενδιαφέρον θα βρείτε και παρακαλώ, σχολιάστε το.

ΠΗΓΕΣ
w.visitgreece.gr
w.kythira.gr
w.peloponnisos.com
w.kythera.gr
w.entertv.gr
w.saronictravel.gr
w.vicentios,gr