Καλημέρα σας φίλες και φίλοι από την ολόλευκη Νέα Υόρκη

Άποψη της πόλης της Λευκάδας.

Στην Λευκάδα σήμερα, για να γνωρίσουμε έναν μεγάλο λειτουργό της Δικαιοσύνης αλλά κι΄έναν ακόμη πιό μεγάλο εργάτη των Ελληνικών γραμμάτων. Έναν άνθρωπο που ανάλωσε τη ζωή του για τα ελληνικά γράμματα και την απελευθέρωση της πατρίδας μας από τους Τούρκους.  Αυτός είναι ο.....

Ιωάννης Ζαμπέλιος.

Πλούσιο το Πάνθεον των γραμμάτων και του λόγου στην Λευκάδα. Πολλές οι μορφές που το στολίζουν με κάποια θέση στο χώρο του. Ανάμεσα σε όλους αυτούς τους μεγάλους μια ξεχωριστή θέση κατέχει και ο Ιωάννης Ζαμπέλιος. Ο άνθρωπος που αφιέρωσε τη ζωή του στα γράμματα και στην λευτεριά της πατρίδας από τους Τούρκους.

Η μόνη φωτογραφία του που υπάρχει.

Ήταν λίγα χρόνια πριν από το τέλος της Ενετοκρατίας στα Εφτάνησα και συγκεκριμένα στα 1787 όταν γεννήθηκε στη Λευκάδα ο Ιωάννης Ζαμπέλιος, ο άνθρωπος που σημάδεψε τα ελληνικά γράμματα.

Η οικογένειά του ήταν από τις πλουσιότερες του νησιού και οι πρόγονοί του υπήρξαν αξιόλογοι κληρικοί και λόγιοι. Θα περάσει τα παιδικά του χρόνια στη Λευκάδα όπου και θα έχει τις πρώτες εγκύκλιες σπουδές του. Στη συνέχεια θα φύγει για την Ευρώπη όπου στην Ιταλία και το Παρίσι θα σπουδάσει νομικά, φιλολογία και φιλοσοφία.

Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Ιταλία θα γνωριστεί με τον ζακύνθιο Ούγκο Φώσκολο - σύντομα θα έχω μιάν ανάρτηση γι΄αυτόν - ο οποίος θα ασκήσει έντονη επίδραση στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του, ενώ μια δεύτερη πνευματική μορφή που σφράγισε τη ζωή του ήταν ο Αδαμάντιος Κοραής. 

Ο Αδαμάντιος Κοραής.

Οι σχέσεις του με τον μεγάλο των Ελληνικών γραμμάτων ήσαν σχέσεις δασκάλου με μαθητή.

Στα 1810 το αποικιοκρατικό καθεστώς στα Εφτάνησα θα αλλάξει. Τους Ενετούς θα διαδεχτούν οι Άγγλοι. Κι΄ ήταν τότε που ο Ζαμπέλιος θα εγκαταλείψει την Ευρώπη και θα επιστρέψει στη Λευκάδα, όπου θα διοριστεί εισαγγελέας ενώ παράλληλα θα γνωριστεί με τους αγωνιστές και θα μυηθεί στην Φιλική Εταιρεία. Έτσι θα αφιερώσει πλέον τη ζωή του στο έργο της εθνικής αποκατάστασης του υπόδουλου ελληνισμού. Ενισχύει πολλούς πρόσφυγες που έχουν βρει καταφύγιο στα Εφτάνησα ενώ παράλληλα με δική του πρωτοβουλία οργανώνεται μια ομάδα η οποία με μικρά πλοία μεταφέρουν στους αγωνιστές της απέναντι Ακαρνανίας, πολεμοφόδια και τρόφιμα. Οι κινήσεις του αυτές θα πέσουν στην αντίληψη των Άγγλων οι οποίοι και τον συλλαμβάνουν. Τις κατηγορίες που του προσάπτουν αντιμετωπίζει με ιδιαίτερη τόλμη και θάρρος δηλώνοντας ότι είναι Έλληνας και απλά πράττει το καθήκον του.

Εν τω μεταξύ, με την αλλαγή των κατακτητών στα Εφτάνησα και μετά τον πνευματικό σκοταδισμό των Ενετών, αρχίζουν οι προϋποθέσεις για την πνευματική ανάπτυξη. 

Ο Ηπειρώτης λόγιος Αθανάσιος Ψαλίδας.

Ιδρύονται τα πρώτα αλληλοδιδακτικά σχολεία με ευθύνη του κράτους και το 1829 ιδρύεται το Λύκειο της Λευκάδας με πρώτο διευθυντή τον φημισμένο Ηπειρώτη Αθανάσιο Ψαλίδα. Αργότερα, στο Λύκειο αυτό θα διδάξουν οι Κ.Στρατούλης, Ι. Σταματέλος και Ι. Σικελιανός, πατέρας του μεγάλου μας ποιητή.

Ο Ιωάννης Ζαμπέλιος συνεχίζει την νομική του διαδρομή ενώ παράλληλα ασχολείται και με την συγγραφή.

Το 1826 διορίζεται δικαστής στην Κεφαλονιά ενώ το 1834 θα πάρει την έδρα του δικαστικού συμβούλου στην Κέρκυρα όπου θα παραμείνει μέχρι το 1851. Το χρόνο αυτό θα παραιτηθεί από τα δικαστικά του αξιώματα, θα παραμείνει στην Κέρκυρα και θα αφοσοιωθεί ολοκληρωτικά στην συγγραφή.

Ο Ιωάννης Ζαμπέλιος πάνω από όλα είναι ένας διανοούμενος, που έχει να προσφέρει πάρα πολλά. Με την ιδιότητα του αυτή θα συγγράψει δώδεκα τραγωδίες. Μία από αυτές, “ο Τιμολέων” θα παρουσιαστεί στα 1820 στο θέατρο του Βουκουρεστίου και θα γίνει θριαμβευτικά δεκτή. Άλλες τραγωδίες του είναι ο Καραϊσκάκης, ο Παλαιολόγος, ο Καποδίστριας και άλλες, οι οποίες και αυτές όλες σχεδόν θα παρουσιαστούν σε σκηνές παραδουνάβιων χωρών. Θα ενθουσιάσουν τους Έλληνες και θα φρονιματίσουν την εθνική συνείδηση.

Στις τραγωδίες του αυτές ο Ζαμπέλιος ακολουθεί το πνεύμα του νεοελληνικού διαφωτισμού ενώ, αισθητικά και σε γενικές γραμμές ακολουθεί τις αριστοτελικές αρχές. Το πνευματικό έργο που έχει αφήσει ο μεγάλος αυτός Λευκαδίτης δημιουργός είναι στ΄αλήθεια ανεκτίμητο.

Ο Ιωάννης Ζαμπέλιος θα τελειώσει τη ζωή του στην Κέρκυρα στα 1856.